اما قبل از هر چیزی باید اطلاعات و دانسته‌های خود را دراین‌باره افزایش دهیم. به همین جهت، در این مقاله سعی کرده‌ایم ضمن آشنایی با تیروئید، علائم کم‌کاری تیروئید و عوارض آن را برای شما تشریح کنیم.

تیروئید چیست؟ کم‌کاری تیروئید به چه معناست؟

در قسمت جلوی گردن، در پایین حنجره در قسمت بالایی استخوان‌های ترقوه، غده‌ای پروانه مانند وجود دارد که به آن تیروئید گفته می‌شود. تیروئید مسئولیت تنظیم چگونگی مصرف انرژی و ذخیره آن در بدن را بر عهده دارد و این کار را با ترشح دو هورمون انجام می‌دهد. به کلامی ساده، مسئول سوخت‌وساز بدن و تنظیم آن، تیروئید است.

با توجه به تعریف و آشنایی با این غده می‌توان به‌راحتی اهمیت آن در سیستم سلامتی بدن را متوجه شد. تیروئید هم مانند بسیاری دیگر از اعضای بدن درگیر بیماری و مشکلات مخصوص به خود می‌شود. دو بیماری شایع مربوط به این غده، کم‌کاری تیروئید و پرکاری آن هستند که در این بخش موضوع اصلی ما بحث درباره کم‌کاری غده تیروئید، علائم و خطرات آن است.

کم‌کاری تیروئید چیست؟ همان‌طور که گفتیم کار تیروئید، تولید هورمون برای تنظیم سوخت‌وساز بدن است. زمانی که این غده توانایی تولید هورمون‌ها را نداشته باشد، اصطلاحاً کم‌کار شده است. کم‌کار شدن تیروئید باعث کاهش متابولیسم بدن می‌شود. این خلاصه‌ای عامیانه از تعریف کم‌کاری تیروئید بود. شاید در نگاه اول مسئله آن‌قدر جدی به نظر نرسد، اما زمانی که با خطرات این عارضه آشنا شوید، نظر شما عوض خواهد شد.

آیا کم‌ کاری تیروئید در زنان متفاوت است؟

قبل از هر چیز لازم است بدانید بررسی‌ها نشان می‌دهد زنان چندین برابر مردان دچار اختلال کم کاری تیروئید می‌شوند و همچنین احتمال ابتلا به آن با افزایش سن بیشتر می‌شود. در این میان تغییرات هورمونی دوران بارداری می‌تواند خطر ابتلا به این بیماری را افزایش دهد. بسیاری از زنان ممکن است کم کاری تیروئید در دوران بارداری را تجربه کنند. این مشکل ممکن است با زایمان برطرف یا حادتر شود. همچنین افزایش سن و یائسگی نیز می‌تواند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد. علائم کم کاری تیروئید در زنان مسن، در اکثر مواقع با علائم یائسگی اشتباه گرفته‌ می‌شود.

اما در پاسخ به این سوال که آیا کم‌کاری تیروئید در زنان متفاوت است، باید گفت علائم کم کاری تیروئید در زنان اختصاصی نیست. فقط باید توجه داشته باشید نوزادانی که مادارانشان مشکل بیماری تیروئید درمان نشده دارند، ممکن است بیشتر تحت تاثیر خطر نقص مادرزادی قرار گیرند. نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید درمان نشده در هنگام تولد در معرض ابتلا به بیماری‌های جدی هستند. اما اگر این مشکلات در چند ماه اول زندگی تشخیص داده شود، شانس رشد طبیعی آن‌ها افزایش می‌یابد.

علائم کم‌کاری تیروئید چیست؟

قبل از درمان یا نگران شدن درباره کم‌کار بودن تیروئید، ابتدا باید آن را بشناسید. در این بخش علائم و نشانه‌های مربوط به کم‌کاری تیروئید را بررسی می‌کنیم. با مشاهده این علائم در خود حتماً به پزشک مراجعه کنید و آزمایش‌های مربوط به تشخیص کم کاری تیروئید را انجام دهید. توصیه می‌کنیم به‌هیچ‌عنوان این مسئله را دست‌کم نگیرید.

• خستگی و سرگیجه
• عدم تحمل سرما
• خشکی پوست و زبر شدن آن
• افزایش بی‌رویه وزن یا عدم کاهش وزن
• ضعف و احساس گرسنگی
• احساس غصه و افسردگی
• دیده شدن موهای درشت و خشک
• ضعف حافظه و از بین رفتن قدرت تمرکز
• کاهش میل جنسی و توان رابطه جنسی
• بهم خوردن چرخه‌ی قاعدگی در زنان
• گرفتگی عضلات به‌راحتی
• ریزش مو و شیوع دردهای عضلانی

تنها با توجه به این نشانه‌ها و علائم می‌توان به پرسش «آیا کم‌کاری تیروئید خطرناک است؟» پاسخ داد. قطعاً این عارضه خطرناک است و می‌تواند عوارض و آسیب‌هایی را در کوتاه‌مدت و بلندمدت برای شما در پی‌داشته باشد. وجود این علائم، نشانه‌ی وجود مشکل در بدن شماست. اگر اهمیت بدهید و در همان ابتدا درمان و کنترل را آغاز کنید می‌توانید در مقابل این آسیب مقاومت کنید؛ اما خطرات احتمالی کم‌کار بودن تیروئید چیست؟

5 عارضه مهم کم‌کاری تیروئید

کم‌کار بودن تیروئید، بر تمام بخش‌های بدن تأثیر مستقیم می‌گذارد. قطاری را تصور کنید که با سرعت‌بالا در حال حرکت است، اما در قسمت سوخت‌رسانی و تنظیم سوخت‌وساز آن مشکل به وجود آمده است. قطعاً این قطار در آینده‌ای نزدیک دچار مشکل خواهد شد. بدن نیز به همین شکل است. تیروئید به‌عنوان مسئول تنظیم سوخت‌وساز بدن می‌توان بر روی تمام بخش‌های بدن تأثیرگذاری مستقیم و غیرمستقیم داشته باشد. بخشی از خطرات و عوارض کم‌کاری تیروئید به این شکل است:

1- اختلالات سیستم عصبی

یکی از سیستم‌هایی که تیروئید به‌صورت مستقیم روی آن تأثیرگذاری دارد، سیستم عصبی است. نوروپاتی محیطی نام بیماری است که علت آن کم‌کار بودن تیروئید است. این بیماری به معنای اختلال در ارسال و دریافت پیام‌های عصبی در بدن است. در قسمت‌هایی مانند نخاع و مغز که بیشترین ارسال پیام‌های عصبی را دارند، اختلالات گسترده‌ای رخ می‌دهد. نتیجه این اختلالات گزگز کردن و سوزن‌سوزن شدن بدن است. بسیاری از اوقات خارش‌های بی‌دلیل، تیک‌های عصبی بی‌دلیل و پریدگی‌های عضلانی نیز از آثار این بیماری است. به‌صورت کلی کم‌کار بودن تیروئید می‌تواند بخش‌های عصبی را مختل کند.

2- اختلالات دستگاه گوارش

اکثر کسانی که مشکلات معده و روده دارند، درگیر کم‌کاری غده تیروئید هستند. زمانی که این غده نتواند هورمون‌های t3 و t4 را به‌خوبی ترشح کند، حرکت غذا و خوراکی در معده با سرعت پایینی انجام می‌پذیرد. هضم و جذب غذا به‌خوبی رخ نمی‌دهد و باعث مشکلاتی مثل نفخ، یبوست و درد در ناحیه شکم می‌شود. این اختلالات گوارشی در مدت‌زمان طولانی می‌تواند به مشکلات بزرگ‌تری تبدیل شود. پس بهتر است در همان ابتدا جلوی آن را بگیرید و به پزشک مراجعه کنید.

3- خطرات قلبی و عروقی

به‌صورت کلی کم‌کاری تیروئید، روی متابولیسم بدن تأثیر گذاشته و آن را کاهش می‌دهد. این اتفاق می‌تواند پمپاژ خون توسط قلب را تحت تأثیر قرار داده و از قدرت آن بکاهد. کم شدن توان پمپاژ خون مشکلات گسترده‌ای در پی دارد که یکی از آن‌ها افزایش سطح کلسترول و انسداد شریان‌ها است. کم‌کار بودن تیروئید خطر حملات قلبی را افزایش داده و قلب را در برابر این حملات بی‌دفاع می‌کند.

4- مشکلات تنفسی

توان و قوای بافت ریه به هورمون‌های ترشح‌شده از غده تیروئید وابسته است. زمانی که تیروئید کم‌کار باشد و این هورمون‌ها به ریه نرسد، ریه رفته‌رفته ضعیف شده و توان خود را برای دم و بازدم از دست می‌دهد. یکی از علائم این اتفاق، تنگی نفس است. ضعیف شدن ریه در شرایطی که بیماری‌های پاندمیک مانند کرونا و آنفولانزا وجود دارد، بسیار خطرناک است.

5- مشکلات باروری و حاملگی

یکی از خطرناک‌ترین عوارض کم‌کاری تیروئید، مشکلات مربوط به باروری و حاملگی است. این عارضه می‌تواند باعث عدم باروری در زنان شود.