چند روز پیش داود منظور، رییس سازمان مالیاتی، خبر داده بود که با اجرای طرح ساماندهی کارتخوان‌ها، بیش از سه میلیون دستگاه ساماندهی شده که از این تعداد، صاحبان ۲ میلیون دستگاه کارتخوان درخواست غیرفعال سازی داده‌اند.

در این خصوص محمد برزگری، رییس مرکز تنظیم مقررات پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی در پاسخ به این پرسش که چه اتفاقی برای مالیات صاحبان این کارتخوان‌های غیرفعال خواهد افتاد؟ گفت: سه میلیون و ۹۰۰ هزار دستگاه اکنون سازماندهی شده‌اند و دوهزار و ۱۰۰ مورد غیرفعال کرده‌اند اما غیر فعال کردن لزوما به معنی تلاش برای فرار مالیاتی نیست.

وی افزود: بسیاری از افرادی که کارتخوانشان را غیر فعال می‌کنند اصلا فعالیت اقتصادی ندارند. ممکن است تعدادی از آنها سال‌ها پیش کارتخوان را گرفته باشند ولی به هر دلیلی استفاده نکرده‌ باشند، اقدامی هم برای غیرفعالسازی انجام نداده باشند.

رییس مرکز تنظیم مقررات پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان مالیاتی عنوان کرد: برخی سیستم‌های بانکی هم با دادن یک دستگاه کارتخوان آن را در چند سوییچ متفاوت تعریف کرده اند تا خدمات بهتری بدهد. بنابراین مواردی پیش آمده که فرد مراجعه کرده و دیده در حالی که یک کارتخوان بیشتر ندارد، مثلا سه کارتخوان به نامش خورده، در این حالت هم درخواست غیرفعالسازی می‌دهد. بعضی دیگر هم ممکن است مثلا برای کارکوچکی مثل شارژ ساختمان یا صندوق وام خانگی و...کارتخوان دریافت کرده باشند، پس طبیعتا الان میلی به تشکیل پرونده مالیاتی روی آن دستگاه ندارند، پس ترجیح می‌دهند دستگاه را غیرفعال کنند. بسیاری از موارد اینگونه است. مسلما تمام دو هزار و ۱۰۰ دستگاه قصد فرار مالیاتی ندارند.

برزگری در پاسخ به این پرسش که وضعیت صاحبان کارتخوان‌های غیرفعال چطور بررسی خواهد شد؟ تصریح کرد: دستگاه کارتخوان یک درگاه پرداخت است ، کلیه مبالغی که توسط آن جابجا می‌شود در نهایت به حساب‌های بانکی افراد می‌رسد. بنابراین هیچ فرقی بین دستگاه‌های فعال و غیرفعال نیست. اطلاعات اصلی کارتخوان در حساب بانکی رسوب می‌کند و سازمان مالیاتی هم بر اساس اولویت مبالغ بزرگ به حساب‌های بانکی دسترسی پیدا می‌کند.

وی در پاسخ به این پرسش که مبالغ بزرگ برای سازمان مالیاتی یعنی چقدر؟ گفت: فقط به رقم نیست. بستگی به ریسک، نوع فعالیت، درجه اهمیت، نوع شغل و مراوداتش دارد و فقط رقم موضوعیت ندارد. ممکن است اطلاعاتی به دست سازمان برسد که خبر از امکان فرارمالیاتی می دهد. با نظر به مجموع این موارد، سازمان درخواست اطلاعات به بانک می‌کند. اما متاسفانه این دید ایجاد شده که با غیرفعال کردن کارتخوان‌ها می‌توانند مالیات ندهند. حتی با غیر فعال کردن کارتخوان‌ها هم باز به اطلاعات پولی افراد دسترسی وجود دارد. ما تاکید داریم که هر کسی کارتخوان دارد حتما ثبت‌نام کند تا بتواند اظهارنامه بدهد. چون ممکن است به راحتی معاف شود.

برزگر در پاسخ به این پرسش که صاحبان کارتخوان‌ها در چه شرایطی مشمول معافیت هستند؟ یادآور شد: طبق ماده ۱۰۱ قانون مالیات‌های مستقیم تا ۳۶ میلیون تومان سود خالص مشمول مالیات نیست. دقت کنید که درباره کل مبالغ ورودی به حساب حرف نمی زنم، مقصود فقط سود است. اما متاسفانه چون خوب اطلاع رسانی نشده مردم نگران هستند. برای مثال در سال ۱۴۰۰ اگر فردی ۳۶ میلیون تومان سود بکند، سود خالص نه فروش کالا، معاف از مالیات است. فقط کافی است پرونده مالیاتی تشکیل بدهد و دستگاه کارتخوانش را به پرونده‌اش وصل کند، خرداد ماه سال بعد هم اظهارنامه بدهد.

وی متذکر شد: اکنون بسیاری از این کارتخوان‌ها برای افرادی با توان مالی کم است، این افراد می ترسند چون اطلاعات ندارد. مثلا دستفروشی که کارتخوان دارد و سود کمی دارد، نباید بترسد چون اگر سودش تا ۳۶ میلیون تومان باشد هیچ نیازی به پرداخت مالیات نیست. به شرط اینکه اظهارنامه بدهد. ولی به فرض اگر فردی با ۳۶ میلیون تومان سود، اظهارنامه ندهد و کارتخوانش را ثبت نکند همین ۳۶ میلیون که قانونا معاف است ، به واسطه عدم ارائه اظهارنامه مشمول پنج میلیون ۴۰۰ هزار تومان مالیات می‌شود. ضمن اینکه باید یک میلیون ۶۲۰ هزار تومان هم جریمه غیرقابل بخشش بدهد. در واقع درحالی که می توانست معاف از مالیات باشد، در نهایت به دلیل عدم تسلیم اظهارنامه هفت میلیون تومان مالیات می‌دهد.

برزگری خاطرنشان کرد: بسیاری از کسبه هم مغازه دارند و پرونده مالیاتی قدیمی دارند. این افراد سالهاست مالیات پرداخت می‌کنند اما با جوی که راه‌اندازی شده گمان کرده‌اند قرار است برای تراکنش‌هایشان از طریق کارتخوان‌ها مالیات جداگانه‌ای پرداخت کنند. در صورتی که اینطور نیست. برعکس این که کارتخوانش را ثبت کند کمک می‌کند تا مالیات جداگانه ندهد چون سازمان درمی یابد که کارتخوان متعلق به کسب آن‌هاست.