حرمت‌الله رفیعی که سوم اسفندماه در نامه‌ای به رییس سازمان هواپیمایی به تخلفاتی که توسط بعضی از شرکت‌های هواپیمایی درباره مالیات بر ارزش افزوده رخ داده است، اشاره کرده و از این سازمان درخواست کرده دستور ابطال دریافت مالیات بر ارزش افزوده از پروازهای بین‌المللی را بدهد، اینک به ایسنا می‌گوید: پس از گذشت چند روز از ارسال آن نامه به رییس سازمان هواپیمایی و با وجود آن‌که قبلا همین سازمان در اطلاعیه‌ای پروازهای خارجی را مشمول مالیات بر ارزش افزوده نداسته بود، اما همچنان این مالیات از مردم گرفته می‌شود و در صورت ابطال بلیت، مبلغ آن به مردم هم برگردانده نمی‌شود.

انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی ایران در آستانه فرارسیدن فصل سفرهای نوروزی و فروش تورهای خارجی، در نامه‌ای به رییس سازمان هواپیمایی و معاون وزارت راه و شهرسازی که به محسن رضایی ـ معاون اقتصادی رییس‌جمهورـ، رستم قاسمی ـ وزیر راه و شهرسازی ـ، خاندوزی ـ وزیر اقتصاد ـ، پورابراهیمی ـ رییس کمیسیون اقتصاد مجلس ـ و رضائی کوچی ـ رییس کمیسیون عمران مجلس ـ رونوشت شده، اعلام کرده است: "متاسفانه با وجود پاسخ صریح و روشن آن سازمان مبنی بر دریافت نکردن مالیات بر ارزش افزوده در پروازهای بین‌المللی، بعضا شرکت‌های هواپیمایی همچنان نسبت به دریافت این مالیات اقدام می‌کنند.

لذا تقاضا دارد به استنادِ:

الف ـ اطلاعیه انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی یاتا مندرج در سند ۸۶۲۲ سازمان بین‌المللی ایکائو و استانداردسازی آن موسوم به پیمان شیکاگو که دولت ایران نیز رسما عضو و متعهد به اجرای این پیمان است با هدف تجارت بین‌المللی و برابری، سیاست خود مبتنی بر عدم تعلق مالیات بر ارزش افزوده به خدمات ارائه‌شده در صنعت حمل و نقل هوایی که صراحتا به دلیل پرداخت وجه مربوطه نمی‌تواند منحصرا تابع قوانین مالیات بر ارزش افزوده حاکم بر کشور مبدا باشد.

ب ـ ماده ۱ قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب مجلس شورای اسلامی ایران عرضه کالاها و ارائه خدمات در ایران را مشمول مالیات بر ارزش افزوده دانسته است، لذا در خصوص حمل و نقل عمومی مسافر و بار توسط خطوط هواپیمایی بین‌المللی که از مبدأ ایران به مقاصدی خارج از کشور ایران است متناقض با اهداف تنظیم این قانون بوده.

ج ـ خطوط هوایی بین‌المللی از تبعیت قوانین سایر کشورها مشمول قانون بر ارزش افزوده در زمینه دریافت مالیات بر ارزش افزوده به‌جز در محدوده کشور خود منع شده‌اند.

ضمنا در صورت لزوم این انجمن آمادگی دارد ادله و مستندات بیشتر را در جلسات حضوری به استحضار برساند.

همچنین یادآور می‌شود که در همین مدت کوتاه میزان شکایات واصله به این انجمن نشان از آشفتگی کسب و کار و خروج بی‌حساب ارز از کشور و تضییع حقوق بیت‌المال داشته، لذا ضروری است برای رفع معضلات جامعه درباره ابطال دریافت مالیات بر ارزش افزوده از پروازهای بین‌المللی دستور مؤکد صادر شود."

به دنبال ابلاغ سازمان امور مالیاتی، قانون مالیات بر ارزش‌افزوده از روز ۱۳ دی‌ماه روی نرخ بلیت هواپیما به اجرا گذاشته شد. شرکت‌های هواپیمایی خارجی این قانون را مغایر با قوانین بین‌المللی حمل و نقل و انجمن بین‌المللی حمل و نقل هوایی (یاتا) دانستند و با اشاره به ابهامات این قانون، اعتراض خود را به الزام اجرای آن اعلام کردند. آژانس‌داران ایرانی نیز انتقال خروج ارز از کشور و تحمیل هزینه‌های بیشتر به خانواده ایرانی را از تبعات اجرای این قانون دانستند. اعضای کمیسیون عمران مجلس و فراکسیون اقتصاد سفر و زیارت مجلس نیز وعده داده بودند به این اعتراض و مغایرت قانونی در سریع‌ترین زمان رسیدگی و حتی در بودجه ۱۴۰۱ قانون مربوط به آن را اصلاح کنند.

سازمان هواپیمایی ۲۱ بهمن ماه در اطلاعیه‌ای صراحتا اعلام می‌کند: با توجه به این‌که قانون مالیات بر ارزش افزوده مختص عرضه کالا و خدمات در ایران است، لذا مشمول پروازهای خارجی نمی شود. هرچند این سازمان پروازهای داخلی را مشمول مالیات بر ارزش افزوده می داند و درباره آن چنین توضیحی می‌دهد: براساس مفاد ماده دو قانون مالیات بر ارزش افزوده، عرضه کالاها و ارائه خدمات در ایران و واردات و صادرات آنها از لحاظ مالیات و عوارض، مشمول مقررات قانون مذبور است. لذا مادامی که شرکت‌های حمل و نقل هوایی ترتیبات حمل و نقل هوایی مسافر و بار را فراهم کنند، مکلفند مالیات و عوارض ارائه خدمات حمل و نقل هوایی در ایران را از مسافر یا خریدار خدمت حمل، حسب مورد، مطالبه و وصول ‌کنند.

مالیات بر ارزش افزوده در سفرهای هوایی درحالی اعمال شده که نرخ بلیت پرواز در مسیرهای داخلی و خارجی در سه سال اخیر به بهانه گرانی ارز با افزایش پی‌درپی مواجه شده که در دوران کرونا نیز محدودیت‌ در ظرفیت پذیرش مسافر، دستاویز گرانی بیشتر در قیمت بلیت هواپیما شده که در نتیجه، سهم سفرهای هوایی در سبد خانوار ایرانی را کوچک‌تر کرده است.