یک کارشناس اقتصاد مسکن گفت: هماکنون به دلیل مذاکرات وین، اقتصاد کشور بلاتکلیف است و متقاضیان خرید مسکن ارزان قیمت در انتظار تثبیت اوضاع هستند؛ به این شرایط اصطلاحا دوره انتظار میگویند که با رکود فرق دارد. در وضعیت کلی طی ۵۰ سال گذشته با کسری مسکن مواجه بودهایم و به همین دلیل قیمتها هر از گاهی جهش کرده است، پس نمیتوان به ثبات مقطعی مثل دوره فعلی خوشبین بود.
بیت الله ستاریان اظهار کرد: طی پنج دهه گذشته در یک بازه زمانی، حرکت سینوسی در بازار مسکن اتفاق می افتد، قیمت ها جهش می کند و بعد به همین دلیل معاملات پایین می آید. گروهی که متقاضی مطلق بودند در زمان رونق تبدیل به متقاضی موثر می شوند و یکدفعه قیمت بالا می رود. بیش از ۹۵ درصد مردم هم مجددا تبدیل به متقاضی موثر می شوند چون قدرت خرید ندارند.
تقاضای مطلق همواره از بازار مسکن جا می ماند
وی افزود: کمبود تولید نسبت به تقاضا، ریشه اصلی مشکلات بازار مسکن است. خریداران واقعی مقداری در دوره ثبات معمولا پول جمع می کنند. پس انداز و طلا و لوازم خانه را می فروشند تا بتوانند خانه بخرند اما در دوره رونق بعدی قیمت ها به طور سنگین رشد می کند و خانوارها دوباره از قیمت ها جا می مانند. عده اندکی هم موفق به خرید آپارتمان مورد نظر خود می شوند.
این کارشناس بازار مسکن تاکید کرد: هم اکنون نه رکود مسکن داریم و نه رشد قیمت کاملا متوقف شده است بلکه بازار بلاتکلیف است. ظرفیت تولید هنوز تکمیل نشده و با کسری مواجهیم. در سال ۱۴۰۰ پیش بینی ما رسیدن متوسط قیمت شهر تهران به حدود ۳۶ میلیون تومان بود اما در مرز ۳۳ میلیون تومان متوقف شد؛ زیرا یک فشار سیاسی به اسم مذاکرات وین پشت قضیه است و تکلیف اقتصاد کشور مشخص نیست.
ستاریان با بیان این که جو ایجاد شده برای ساخت سالیانه یک میلیون واحد مسکونی، مقداری باعث ایجاد ثبات در بازار شده است گفت: کسانی که می خواستند خریدهای ارزان قیمت فعلا دست نگه داشته اند و به همان نسبت تولید مسکن متوقف شده است. در واقع نیاز بازار از بین نرفته و مترصد ورود است.
رشد قیمت در بطن بازار مسکن وجود دارد
وی درباره پیش بینی بازار مسکن در سال ۱۴۰۱ گفت: اگر برجام احیا شود، در بخش مسکن رونق همراه با افزایش قیمت خواهیم داشت. اگر احیا نشود رکود همراه با افزایش قیمت در انتظار بازار است. رشد قیمت در بطن بازار وجود دارد. در حال حاضر قیمت ها یکی دو درصد کاهش یافته اما نمی توان به این آمار اتکا کرد چون معاملاتی انجام نمی شود.
این کارشناس بازار مسکن تاکید کرد: وقتی در یک شهر به طور مثال معاملات از ۲۰ هزار فقره به ۲۰۰۰ فقره کاهش پیدا می کند، آمارهایی که به دست می آید واقعیت بازار را نشان نمی دهد. این فروشندگان، کسانی هستند که به نقدینگی نیاز داشته اند و ملک خود را زیر قیمت فروخته اند. بازار مسکن باید در بازه زمانی یک تا دو ساله برآورد کرد. در دو سال گذشته با وجود اپیدمی کرونا حدود ۱۲۰ درصد رشد قیمت مسکن داشتیم که از تورم همه ی کالاها جلوتر بوده است.
مسکن در ۵۰ سال گذشته ۴۰ میلیون درصد رشد کرده است!
ستاریان، نقش دشمنان را در مشکلات بازار مسکن، پررنگ دانست و یادآور شد: تحریم های ظالمانه و دشمنی های آمریکا به شکل موشک نقطه زن، بخش مسکن ما را نشانه گرفته است. شما ببینید حدود ۴۰ تا ۵۰ سال گذشته دلار از ۷ تومان به ۲۵ هزار تومان رسیده، یعنی ۳۵۷ هزار درصد رشد کرده است. سکه از ۷۰ تومان شده ۱۲ میلیون تومان و در واقع با رشد ۲۴۴ هزار درصد مواجه شده است. اما قیمت مسکن در تهران از متری ۵۰۰ تومان شده ۲۰۰ میلیون تومان یعنی ۴۰ میلیون درصد رشد! بنابراین در درازمدت تمام بازارها را درنوردیده است.
وی تصریح کرد: زمانی می توانیم از ثبات و آرامش بازار مسکن صحبت کنیم که سهم مسکن در سبد خانوار از ۵۰ تا ۶۰ درصد فعلی به ۱۰ تا ۱۲ درصد برسد. اگر این اتفاق بیفتد سطح رفاه به شدت بالا می رود و رضایت مندی عمومی از دولت و نظام افزایش پیدا می کند. دشمن این را نمی خواهد. بنابراین جنگ اقتصادی راه می اندازد و متاسفانه اقتصاد دولتی ما هم مشکلات را افزون کرده است.
این کارشناس بازار مسکن تاکید کرد: قطعا خبرنگاران چهار سال دیگر به من زنگ می زنند و می گویند قیمت مسکن ۲۰۰ درصد بالا رفته، چه کنیم؟ ماه بعد می گویند ۲ درصد پایین آمده همه خوشحال هستند. سالهاست که این چرخه ادامه یافته و حرف ها مرتبا تکرار شده است. یک روز مافیای مسکن را می کوبیم. یک روز بنگاه داران را محکوم می کنیم. روز بعد قیمت ها ۲ درصد پایین می آید و می گوییم مشکل مسکن حل شد. بعد دوباره جهش می کند. چهار سال قبل کارشناسان می گفتند ظرفیت بازار مسکن پر شده و دیگر رشد نمی کند، از آن زمان تاکنون قیمت خانه ۶۵۰ درصد افزایش یافته است.
قیمت هر متر خانه در تهران ۳۳ میلیون تومان
بنابراین گزارش، در بهمن ماه ۱۴۰۰ متوسط قیمت یک متر مربع مسکن در شهر تهران ۳۳ میلیون و ۶۰ هزار تومان بوده که نسبت به ماه قبل و مدت مشابه سال قبل به ترتیب ۰.۴ و ۱۶.۴ درصد افزایش یافته است. بر اساس اعلام بانک مرکزی تعداد معاملات انجام شده نیز در این ماه حدود ۸.۵ هزار فقره بود که نسبت به ماه قبل ۱۳.۱ درصد کاهش و در مقایسه با ماه مشابه در سال گذشته ۱۱۷.۸ درصد افزایش را نشان می دهد.