یک بررسی در انگلیس نشان میدهد که دوز چهارم واکسن کرونا یا دومین دوز یادآور یا تقویتی واکسن کرونا میتواند باعث افزایش بیشتر پاسخ ایمنی نسبت به دوز سوم یا دوز اول یادآور شود.
گاردین دوز چهارم واکسن کرونا یا همان دومین دوز یادآور یا تقویتی واکسن کرونا در حال حاضر در انگلیس به افراد بالای ۷۰ سال، افراد ساکن آسایشگاه های سالمندان و افراد بالای ۱۲ سال دارای نقص ایمنی ارائه می شود.
اکنون پژوهشگران می گویند که دریافته اند که دوز چهارم واکسن می تواند پاسخ ایمنی را که پس از تزریق دوز سوم افت کرده بود، دوباره بالا ببرد و میزان این افزایش بیش از میزان افزایش پس از تزریق دوز سوم است.
پروفسور سائول فاوست سرپرست کارآزمایی بالینی در این مورد گفت: «ما نشان دادیم که دوز چهارم واکسن کرونا هنگامی که با فاصله بیش از شش ماه پس از دوز سوم تزریق شود، می تواند افزایش شدیدی هم در میزان آنتی بادی و هم ایمنی سلولی ایجاد کند.»
این پژوهشگران در مقاله ای که درباره در این کارآزمایی به نام Cov-Boost را در ژورنال «لنست بیماری های عفونی» منتشر کرده اند، چگونگی اندازه گیری پاسخ ایمنی در ۱۶۶ فرد دریافت کننده دوز چهارم واکسن کرونا را تشریح کرده اند که این واکسن به طور میانگین هفت ماه پس از دریافت واکسن فایزر/بیونتک به عنوان سومین دوز به آنها تزریق شده بود.
همه این افراد در ابتدا دو دوز واکسن فایزر/بیونتک یا دو دوز واکسن آکسفورد/آسترازنکا دریافت کرده بودند.
نیمی از این افراد به طور اتفاقی یک دوز کامل واکسن فایزر/بیونتک به عنوان دوز چهارم واکسن و نیمی دیگر نصف دوز واکسن مدرنا را به عنوان دوز چهارم دریافت کردند.
آنالیز داده ها نشان داد که نسبت به اوج میزان آنتی بادی ها در ۲۸ روز پس از دوز سوم واکسن، در این ۱۳۳ شرکت کننده ۱۴ روز پس از دریافت دوز چهارم افزایشی ۱.۶ برابری در میزان آنتی بادی ها در افراد دریافت کننده واکسن فایزر/بیونتک و افزایش بیش از دو برابری آن در افراد دریافت کننده نصف دوز واکسن مدرنا رخ داده است.
این افزایش میزان آنتی بادی ها در دوز چهارم نسبت به دوز سوم هم در افراد بالای ۷۰ سال و هم زیر ۷۰ سال مشاهده شد.
به علاوه، میزان آنتی بادی ها و سلول های T در فاصله روز پیش از تزریق دوز چهارم واکسن و ۱۴ روز پس از دریافت هر دونوع دوز چهارم واکسن به طور قابل توجهی افزایش یافت.
این پژوهشگران می گویند نتایج بررسی آنها درباره ایمنی زایی دوز چهارم واکسن با بررسی های مشاهده ای کوچک درباره اثربخشی واکسن در اسرائیل مطابقت دارد که نشاندهنده افزایش حفاظت در برابر عفونت علامت دار و بیماری شدید پس از دریافت دوز چهارم یا دومین دوز یادآور یا تقویتی واکسن است.
به گفته پروفسور فاوست، در افرادی که پاسخ های ایمنی شان پیش از دریافت دوز چهارم افت چندانی نکرده بود، پس از دریافت این دوز تقویتی میزان پاسخ های ایمنی فقط افزایش اندکی یافت- یافته های مشابهی در افراد با سابقه اخیر عفونت کووید هم مشاهده شد.
او گفت: «این یافته ها نشان می دهد که ممکن است یک سقف یا میزان حداکثر آنتی بادی بر اساس اثرات پاسخ سلول T در افراد وجود داشته باشد.»
درباره اینکه آیا لازم است دوز چهارم واکسن به افراد بیشتری در انگلیس ارائه شود، میان کارشناسان اختلاف نظر وجود دارد. برخی می گویند در شرایط فعلی در افرادی که هنوز به میانسالی نرسیده اند، ممکن است هیچگاه نیازی به دریافت دوز چهارم واکسن پیدا نشود. در مقابل گروهی دیگر از کارشناسان با توجه به اینکه هنوز سویه اُمیکرون کرونا تهدیدی جدی شمرده می شود، تزریق دوز چهارم را ضروی می دانند و یافته های این بررسی را دلیلی بر حمایت از نظر خودشان می شمارند.