مستند «میانمار؛ انقلاب فراموش شده» ماجرا‌هایی را روایت می‌کند که در دل یک جنگ داخلی وحشتناک اتفاق می‌افتند؛ جنگی که به گفتۀ این مستند «دنیا آن را نادیده گرفته است». همۀ دنیا چشم به حوادث اوکراین دوخته‌اند، اما نه سازمان ملل و نه هیچ‌کس دیگر به آنچه در حکومت دیکتاتوری نظامی میانمار اتفاق می‌افتد توجهی نمی‌کند. شاید این مستند مهم و تکان‌دهنده راهی باشد برای جبران غفلتی که تا کنون مردم دنیا دربارۀ حوادث میانمار داشته‌اند.

این مستند به ما نشان می‌دهد که جنگ داخلی چطور شکل می‌گیرد و چطور آدم‌های معمولی مثل کارمندان، دانشجویان و بازاریان، قدم به قدم جلو می‌روند و اول تبدیل می‌شوند به تظاهرکنندگانی صلح‌جو، بعد به معترضان شورشی، بعد به دشمن حکومت و در نهایت به جنگجویانی مسلح.

بخش مهمی از این مستند برگرفته از تصاویر لرزانی است که تظاهرکنندگان با دوربین‌های موبایلشان ضبط کرده‌اند؛ تصاویری که نشان می‌دهند ارتش چقدر راحت مردم را با تیربار به گلوله می‌بندد. روایت مستند از اوایل سال ۲۰۲۱ آغاز می‌شود؛ زمانی که مردم در اعتراض به کودتای نظامی که حدود یک ماه قبل از آن انجام شده بود به خیابان آمده‌اند و علیه فرماندۀ نیرو‌های نظامی میانمار که حالا قدرت را به دست گرفته شعار می‌دهند. اما برخورد نظامیان به طرزی باورنکردنی خشن و سرکوبگرانه است.

از این‌جور لحظاتی که حکومت‌ها ناگهان به دشمن مردم خودشان تبدیل می‌شوند در تاریخ کم نبوده است؛ اما در اینجا تمام جزئیات این اتفاق بوسیلۀ تعداد بی‌شمار دوربین‌هایی که در دست مردم بوده ثبت و ضبط شده است.

یکی از ویژگی‌های برجسته و مهم این مستند گفتگو‌های نزدیک و مستقیمش با کسانی است که در دل ماجرا هستند. بعضی از این افراد کودکان و نوجوانانی هستند که در دل جنگل با تفنگ‌های چوبی آموزش می‌بینند تا بتوانند بخشی از «نیروی دفاع مردمی» باشند. تصور اینکه قرار است این بچه‌ها با مهارت‌های اندک و امکانات ناچیزشان بخواهند در مقابل سربازان ارتش بایستند وحشتناک است. اما این همان چیزی است که شجاعت و از خود گذشتگی آن‌ها را هم به ما نشان می‌دهد.

در میانمارهرکس هرگونه مخالفتی با دولت داشته باشد بلافاصله به عنوان دشمن شناخته می‌شود و مورد برخورد خشونت‌آمیز قرار می‌گیرد. در این شرایط چاره‌ای جز مقابله باقی نمانده است. تنها در یکی از حوادث هولناکی در این مدت اتفاق افتاد، ۳۱ نفر از مخالفان دولت زنده زنده سوزانده شدند. آنطور که گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل در این مستند می‌گوید: «مردم بی‌گناه اینجا دارند شکنجه می‌شوند و می‌میرند، اما شورای امنیت سازمان ملل کاملا ساکت است؛ هیچ ارادۀ سیاسی‌ای وجود ندارد».

یکی از مصاحبه‌های جالب فیلم با یکی از ژنرال‌های ارتش است که می‌گوید همۀ آنچه دربارۀ حملۀ ارتش به مردم گفته می‌شود «اخبار جعلی» است. اما این مستند خودش یک سند است. در این فیلم ما تصاویر واضحی از کشتار شهروندان توسط ارتش را می‌بینیم. تعدادی از افرادی که از ارتش جدا شده‌اند و به نیرو‌های مردمی پیوسته‌اند هم جلوی دوربین می‌آیند و دربارۀ جنایت‌هایی که اتفاق افتاده شهادت می‌دهند.

زمانی که همه ساکت هستند و هیچ‌کس کاری نمی‌کند، این مستند نمونه‌ای از یک تلاش ارزشمند و درخشان برای اطلاع‌رسانی است؛ شاید یک روز تصاویر این مستند بتوانند به عنوان اسنادی برای محاکمۀ جنایتکاران به کار بیایند.