مشترکان خانگی و تجاری ارتباطات پهنباند ثابت تا پایان سه ماهه اول سال ۱۴۰۱، ۱۱ میلیون و ۳۵ هزار نفر هستند و بیشتر آنها از سرعتهای دو تا ۱۰ مگابیتبرثانیه استفاده میکنند.
امروزه کمتر کسی از اهمیت استفاده از اینترنت غافل است و فناوری اطلاعات به پدیدهای ضروری در زندگی افراد تبدیل شده است. طی سالهای گذشته، روند استفاده از اینترنت از سرعتهای کیلوبیتی در اینترنت دایالآپ، رفتهرفته جای خود را به فناوری ADSL داد که سرعتی به مراتب بیشتر داشته و سرعتهایی تا ۵۲۱ کیلوبیتبرثانیه و حتی ۱۶ مگابیت را هم پوشش میداد و اکنون نوبت به فیبر نوری است که سرعتهایی به مراتب بالاتر را برای کاربران به ارمغان آورد.
یکی از انواع اینترنت پرسرعت، اینترنت ثابت است که اینترنتهای ADSL، VDSL و FTTX را شامل میشود؛ این دسته به یک مکان مشخص و محدوده جغرافیایی خاص یا بستر فیزیکی محدود هستند و خارج از این محدودهی مشخص، امکان استفاده از این سرویس وجود ندارد. طبق اطلاعات و اعلام سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی تا پایان سه ماهه اول سال ۱۴۰۱، مشترکان خانگی و تجاری ارتباطات پهنباند ثابت، ۱۱میلیون و ۳۵ هزار و ۱۴۶ نفر را شامل میشود.
اینترنت ADSL جزو قدیمیترین سرویسهای اینترنت در جهان است که با استفاده از خطوط تلفن ثابت و بدون ایجاد مزاحمت برای تماسهای صوتی (اتفاقی که در دایالآپ رخ میداد)، اطلاعات را از مراکز مخابراتی به روی مودم میآورد. اینترنت ADSL، ارزان و نسبت به انواع دیگر اینترنت پهنباند در دسترس و راهاندازی سریع و سادهتری دارد؛ با وجود این، محدودیتهایی از جمله سرعت دانلود کمتر از ۲۴ مگابیتبرثانیه و سرعت آپلود کمتر از دو مگابیت روبهروست.
اینترنت VDSL بنابراین برخلاف ADSL از خطوط تلفن ثابت شهری برای انتقال اطلاعات استفاده نمیکند و نیاز به کابلکشی دارد. البته سرعت دانلود روی اینترنت VDSL نزدیک به پنج برابر سرعت دانلود ADSL است و سرعت آپلود آن نیز ۱۰ برابر ADSL است.
یکی دیگر از انواع اینترنت پرسرعت، سرویسهای ثابت بیسیم است که انواع ADSL، TD-LTE، وایمکس و اینترنت نقطهبهنقطه بیسیم را شامل میشود. حداکثر سرعت عملیاتی اینترنت TD-LTE حدود ۴۰ مگابیتبرثانیه برآورد شده است. محدودیت این سرویس قطع سرویس در صورت جابجایی بین آنتنها، کاهش کیفیت سرویس با افزایش فاصله کاربر از آنتن و یا وجود اختلالهای رادیویی، تعرفه بالاتر به دلیل نوع سرویس، هزینه نصب و نگهداری بالا و استفاده اختصاصی از فرکانس رادیویی است.
اینترنت فیبر نوری (FTTx) نیز مبتنی بر کابلهای فیبر نوری است و از کابلهای مسی یا خطوط تلفن استفاده نمیکند و کابلهای فیبر نوری انتقالدهنده اطلاعات هستند. به دلیل استفاده اینترنت فیبر نوری از سیگنالهای نوری، کیفیت و سرعت بیشتری نسبت به ADSL و VDSL دارد و میتواند یک کیفیت و سرعت را بدون در نظر گرفتن فاصله کاربر تا سرویسدهنده ارایه دهد. فیبر نوری میتواند سرعتهای دانلود و آپلودی بالغ بر یک گیگابیت ارائه دهد.
مسوولان معتقدند در ۱۰ سال گذشته، اینترنت ثابت رشد کمی داشته و اکنون رشدش منفی شده است، از طرفی مردم که خواهان دریافت خدمات باکیفیت هستند هم ترجیح میدهند با توجه به تعرفه پایین موبایل و بهتر بودن سرعت و کیفیت اینترنت اپراتورها، از موبایل استفاده کنند، هرچند این موضوع در درازمدت برای ایران خوب نیست و باید چارهای برای آن اندیشید، کما اینکه عیسی زارعپور -وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات- هم از تلاش برای توسعه اینترنت فیبر نوری خبر داده تا کیفیت ارتباطات ثابت را بهبود ببخشد.
مشترکان ارتباطات پهنباند ثابت برای کاربران خانگی و تجاری، به تفکیک سرعت و فناوری در جداول زیر آمده است.