نقش مواد معدنی در بدن

هر کدام از مواد معدنی در بدن وظایف متفاوتی بر عهده دارند که به طور خلاصه می توان این وظایف را به سه دسته اصلی تقسیم کرد.

سلامت دندان ها، استخوان ها و اسکلت بدن: این وظیفه از وظایف مهم مواد معدنی در بدن است و دلیل اهمیت آن این است که استحکام استخوان ها و اسکلت بدن وابسته به ترکیبات کلسیم و فسفر نا محلول در استخوان ها و دندان ها می باشد.

حفظ تعادل داخلی: از دیگر نقش های مهم مواد معدنی در بدن حفظ تعادل داخلی آن است. سدیم و پتاسیم از الکترولیت های مهم بدن هستند که در انتقال امواج عصبی، آهنگ ضربان طبیعی قلب و حفظ تعادل اسید-باز نقش خیلی مهمی بر عهده دارند.

کمک به سوخت و ساز سلولی: این یکی دیگر از وظایف اصلی مواد معدنی در بدن می باشد. همچنین مشارکت در ساختمان آنزیم ها و هورمون هایی که فعالیت های سلولی را تنظیم می کنند نیز بر عهده این مواد است. به عنوان مثال گوگرد و روی در ساختمان انسولین ، ید در ساختمان تیروکسین و کبالت در ساختمان B12 از جمله عناصر معدنی هستند که در ساختمان هورمون ها و ویتامین ها شرکت دارند.

مواد معدنی مورد نیاز بدن

وظایف برخی مواد معدنی در بدن سلامت دندان ها می باشد

مواد معدنی در کنار ویتامین ها برای سلامتی بدن مفید و ضروری می باشد. این مواد انواع مختلفی دارند که هر کدام وظیفه خاصی را در بدن انجام می دهند.

مواد معدنی بر رشد بدن تأثیر دارند و علاوه بر آن بر سوخت و ساز، خون سازی و عملکرد سیستم عصبی، سلامتی استخوان ها و دندان ها و انقباض عضلانی نیز تأثیر گذار هستند.

مصرف مواد معدنی برای هر شخصی لازم است و با توجه به نیاز هر فردی باید به اندازه کافی مصرف شود. هر کدام از این مواد معدنی در بدن یک نقش و وظیفه جداگانه دارد و نمی توان آنها را جایگزین کرد. از این رو توصیه می شود که در برنامه غذایی خود تنوع داشته باشید تا بتوانید همه آنها را به میزان مورد نیاز دریافت کنید.

مواد معدنی مورد نیاز بدن ما به دو دسته مواد معدنی اصلی و فرعی تقسیم می شوند. مواد معدنی اصلی به میزان فراوانی در بدن وجود دارند، مواد معدنی فرعی در بدن نقش چندان مفیدی ندارند و در برخی از موارد باعث ایجاد اختلالاتی می شوند.

گروه مواد معدنی اصلی

مواد معدنی اصلی شامل کلسیم، منیزیم، فسفر، پتاسیم، سدیم و گوگرد می باشند.

کلسیم یکی از مواد معدنی مورد نیاز بدن می باشد

کلسیم مهم ترین عنصر تشکیل دهنده دندان ها، ناخن ها و استخوان ها می باشد و بیش از 90 درصد کلسیم بدن ما در این قسمت ها ذخیره شده اند. بخشی از آن نیز در ترشحات هورمون ها و عملکرد عضلانی و عروق خونی دخالت دارند.

این عنصر در مواد غذایی مختلفی مانند ماست، شیر، دوغ ، پنیر ، سبزی های برگ سبز به وفور یافت می شود.

منیزیم

منیزیم یکی از مواد معدنی مهم در بدن است که وظایف مهمی بر عهده دارد. این عنصر بیش از سیصد واکنش شیمیایی را در بدن انجام می دهد. این ماده معدنی به طور طبیعی در آب و مواد غذایی وجود دارد.

این عنصر بر روی عملکرد ماهیچه ها، اعصاب و تقویت استخوان ها نقش مهمی دارد. منابع غذایی که در آن منیزیم یافت می شود شامل سبوس گندم، غلات، سبزی های برگ سبز، لبنیات، سیب زمینی، سویا، بادام و بادام هندی می باشد.

فسفر

این ماده معدنی از عناصر ضروری برای بدن است که نقش مؤثری در کنترل فشار خون و کاهش سنگ کلیه بر عهده دارد. همچنین باعث استحکام استخوان ها شده و بر روی عملکرد طبیعی خون نقش مؤثری دارد.

از جمله مواد غذایی که شامل فسفر هستند شامل لبنیات، گوشت، تخم مرغ، نخود و نان می باشد.

پتاسیم

پتاسیم یکی از مواد معدنی موردنیاز بدن است که باعث شادابی می شود

پتاسیم عنصری است که باعث شادابی می شود و همچنین فشار خون بالا را کنترل می کند. این ماده معدنی باعث کاهش میزان ابتلا به سکته مغزی می شود.

مواد غذایی حاوی پتاسیم شامل سیب زمینی، رب گوجه فرنگی حبوبات، بادمجان، برگ چغندر، آلو، ماهی، موز، ماست و شیر می باشد.

گوگرد

گوگرد از عناصری است که در مخافظت و سلامتی سلول های بدن نقش مهمی بر عهده دارد و همچنین بر روی فعالیت های مغز، پوست و مو و ناخن ها تأثیر زیادی دارد.

از جلمه مواد غذایی حاوی این ماده معدنی شامل ماهی، تخم مرغ، حبوبات خشک، کلم، گوشت، شیر، بادام و گردو می باشد.

سدیم

سدیم نیز از مواد معدنی اصلی در بدن به شمار می رود و وظیفه آن حفظ تعادل مایعات بدن می باشد و در غذاهای حاوی نمک و غذاهای فراوری شده به وفور یافت می شود.

مواد معدنی فرعی مورد نیاز بدن

مواد معدنی فرعی موادی هستند که در بدن به فعالیت های بیوشیمیایی و متابولیسم کمک کرده و شامل آهن، مس، روی، منگنز، کروم، سلنیوم و ید می باشد.

آهن

این عنصر برای رشد سلولی و انتقال اکسیژن به آنها مورد نیاز است. این عنصر در دو گروه مواد غذایی گوشتی و گیاهی موجود است.

از جمله غذاهایی که حاوی آهن می باشند شامل گوشت قرمز، ماهی و ماکیان ، عدس و لوبیا می باشد.

مس

این عنصر در بدن به تولید آهن کمک می کند و در غذاهایی مانند غذاهای دریایی، غلات، بادام، گردو و فندق یافت می شود.

روی

روی نیز از مواد معدنی فرعی در بدن می باشد که بر روی عملکرد سیستم ایمنی و عصبی بدن تأثیر زیادی دارد.

از جمله مواد غذایی حاوی این عنصر شامل گوشت قرمز، غلات صبحانه غنی شده و برخی از غذاهای دریایی است.

منگنز

این عنصر در تولید برخی از آنزیم ها تأثیر گذار است و نقش مهمی بر روی تشکیل استخوان ها دارد.

از جمله مواد غذایی حاوی این عنصر شامل حبوبات و مخصوصا لوبیا، آجیل، غلات کامل، چای و ... می باشد.

کروم

از مهم ترین وظایف این عنصر کمک به کنترل قند خون می باشد. این عنصر در مواد غذایی مانند غلات صبحانه، ماهی، گوشت پرندگان، گوشت قرمز، کلم بروکلی و سیب زمینی وجود دارد.

سلنیوم

وظیفه این عنصر کمک به حفظ سلول های بدن است و همچنین هورمون های تیروئیدی را تحت کنترل در می آورد.

از جمله مواد غذایی حاوی این عنصر شامل دل و جگر، سیرابی، لبنیات و غذاهای دریایی می باشد.

ید

وظیفه این عنصر در بدن تولید هورمون های تیروئیدی است. از جمله غذاهایی که حاوی ید هستند شامل غذاهای دریایی، لبنیات، غذاهای فراوری شده و نمک ید دار می باشد.

کمبود مواد معدنی در بدن

مواد معدنی در بدن در تمام فعالیت های بیوشیمیایی بدن نقش مؤثری دارند

بدن ما به میزان متفاوتی از هر کدام از مواد معدنی نیاز دارد. اصطلاح RDA مخفف کلمات Recommended daily allowance می باشد که شامل 97 درصد نیاز روزانه بدن به آن ماده معدنی است.

کمبود مواد معدنی در بدن به دلایل مختلف و به تدریج رخ می دهد. از جمله دلایل کمبود مواد معدنی در بدن افزایش نیاز بدن به مواد معدنی، کمبود مواد معدنی در مواد غذایی و مشکلات در جذب مواد معدنی می باشد.

کمبود مواد معدنی باعث ایجاد انواع مشکلات جسمی مانند ضعیف شدن استخوان ها، احساس خستگی و بی حالی مفرط و ضعف سیستم ایمنی بدن می شود.

از جمله مواد معدنی مهمی که کمبود آنها باعث بروز مشکلاتی در بدن می شود شامل کلسیم، آهن، منیزیم، پتاسیم و روی می باشد.

مصرف نمک زیاد باعث کمبود مواد معدنی در بدن می شود

نمک حاوی مقدار فراوانی سدیم است. اگر چه این عنصر در بدن وجود دارد و وظایفی نیز بر عهده دارد که ذکر شد اما میزان مصرف بالای آن سبب کمبود مواد معدنی در بدن می شود.

مصرف نمک و سدیم زیاد باعث کمبود منیزیم، کلسیم، زینک، سلنیوم و کروم می شود.

کمبود مواد معدنی باعث ایجاد خستگی زیاد، بی حالی، آسیب پذیری در برابر استرس، کاهش تمرکز و قدرت ذهنی، مشکلات پوست، دندان، ناخن، پیری زودرس و ... می شود.

علاوه بر این مشکلات، کمبود مواد معدنی باعث افزایش خطر ابتلا به بیماری های قلبی و عروقی شده و سیستم ایمنی بدن را ضعیف می کند همچنین خطر ابتلا به پوکی استخوان و حتی سرطان را نیز افزایش می دهد.

سخن پایانی

مواد معدنی حکم ابزار بدن را دارند زیرا در تمام فعالیت های بیوشیمیایی مانند تولید آنزیم ها، هورمون ها و تولید انرژی نقش مؤثری دارند. آنها از نظر تقسیم بندی به دو دسته اصلی و فرعی تقسیم می شوند. مواد معدنی مورد نیاز بدن انواع مختلفی دارند که هر کدام یک وظیفه جداگانه در بدن دارد به طوری که نمی توان آنها را با یک دیگر جایگزین کرد.

این عناصر علاوه بر تأثیر روی رشد بدن، بر روی سوخت و ساز، خون سازی، عملکرد سیستم عصبی و همچنین حفاظت از استخوان ها و دندان ها و انقباض عضلانی نیز تأثیر دارند. بنابر این هر فردی باید برای حفظ سلامت خود به اندازه کافی از این عناصر را دریافت کند. بهترین راه تأمین این عناصر از طریق دریافت مستقیم مواد غذایی حاوی آنها می باشد. اگر چه در صورت نیاز می توان مکمل ها را نیز مصرف کرد.