راپامایسین که به عنوان سیرولیموس نیز شناخته می‌شود، یک داروی سرکوب کننده سیستم ایمنی است که در سال ۱۹۹۹ توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) تایید شد.

به نقل از مدیکال نیوز، حدود یک دهه است که محققان از توانایی این دارو برای افزایش طول عمر موش‌ها و سایر ارگانیسم‌های آزمایشگاهی آگاه هستند.

مطالعه اخیر به بررسی این موضوع پرداخته است که آیا مصرف دوزبندی شده این دارو برای یک دوره کوتاه در اوایل بزرگسالی می‌تواند تأثیر ضد پیری مادام العمر داشته و عوارض جانبی کمتری داشته باشد.

امید به زندگی در ۲۰۰ سال گذشته به طور پیوسته افزایش یافته و همراه با آن، بروز بیماری‌های مرتبط با افزایش سن نیز افزایش یافته است.

در حالی که طول عمر افزایش یافته است، اما سلامت در دوره پیری با آن همگام نشده است. این بدان معناست که در حالی که به دلیل پیشرفت در علوم پزشکی و زیستی می‌توانیم طولانی‌تر عمر کنیم، اما تعداد سال‌هایی که بدون مشکلات سلامت ناشی از افزایش سن باشد چندان افزایش نیافته است.

بخشی از دلیل این امر این است که فرآیند‌های زیربنای کاهش سلامتی که با افزایش سن رخ می‌دهد، درک نشده و کنترل آن دشوار است.

با افزایش سن، احتمال ابتلاء به بیماری‌های قلبی عروقی، دیابت نوع ۲، آب مروارید، کم شنوایی و زوال عقل و همچنین کاهش عملکرد سیستم ایمنی و توده عضلانی بیشتر می‌شود و تئوری‌های متعددی در مورد علت آن وجود دارد.

در حالی که تغییرات سبک زندگی برای بهبود سلامت در افراد مسن توصیه می‌شود، اما برای جلوگیری از ناتوانی ناشی از افزایش سن کافی نیست. همچنین، مداخلات سبک زندگی می‌تواند چالش برانگیز باشد. بنابراین، محققان در حال بررسی پتانسیل مداخلات دارویی هستند.

یکی از این مداخلات دارویی بالقوه استفاده از راپامایسین است. این دارو به عنوان یک سرکوب کننده سیستم ایمنی برای بیماران پیوندی تأیید شده است. محققان همچنین دریافتند که راپامایسین دارای خواص ضدسرطانی است.

در نهایت، ویژگی دیگری از این دارو کشف شده است: افزایش طول عمر و کاهش بیماری‌های مرتبط با افزایش سن.

شواهدی مبنی بر اینکه راپامایسین به طور بالقوه می‌تواند روند پیری را مهار کند، برای اولین بار در سال ۲۰۰۶ در دانشگاه نیویورک مطرح شد. این فرضیه در سال ۲۰۱۴ تأیید شد.

اخیراً محققان مؤسسه بیولوژی پیری ماکس پلانک در کلن آلمان این مسئله را بر روی مگس میوه و موش بررسی کرده اند.

دکتر «پائولا جوریکیک»، محقق ارشد این مطالعه توضیح می‌دهد: «در دوز‌های مورد استفاده بالینی، راپامایسین می‌تواند عوارض جانبی نامطلوبی داشته باشد، اما برای استفاده از دارو در پیشگیری از ناتوانی ناشی از افزایش سن، باید این عوارض وجود نداشته باشد یا حداقل باشد. بنابراین، ما می‌خواستیم بفهمیم که چه زمانی و چه مدت باید راپامایسین را برای دستیابی به اثرات مشابه درمان مادام‌العمر، تجویز کنیم.»

نویسندگان مطالعه دریافتند زمانی که مگس‌های میوه جوان، راپامایسین را به مدت ۲ هفته دریافت کرد، ظاهراً این دارو از آن‌ها در برابر تغییرات مرتبط با افزایش سن در روده محافظت کرده و عمر آن‌ها را افزایش می‌دهد.

آن‌ها نشان دادند این فرایند ناشی از تنظیم مثبت مکانیسم‌های سلولی است که مسئول بازیافت بخش‌هایی از سلول هستند که در روده معیوب شده‌اند. به گفته نویسندگان، این تنظیم مثبت پایدار و به دلیل حفظ حافظه سلول‌های روده از دارو بود.

این دارو همچنین به مدت ۳ ماه از ۳ ماهگی، معادل اوایل بزرگسالی در انسان، به موش‌ها داده شد و بهبود‌هایی در یکپارچگی سد روده در میانسالی مشاهده شد. آن‌ها همچنین دریافتند که اثرات دارو هنوز ۶ ماه پس از توقف درمان قابل تشخیص است.

محققان همچنان بر انجام تحقیقات بیشتر در این زمینه تاکید دارند.