زندگی در دنیای مدرن بهگونهای است که پیشرفت تکنولوژی بهجای اینکه باری از روی دوش بشریت بردارد، وی را درگیر تکاپو و استرس کرده است. حتماً شما هم در طی فعالیتهای روزانه استرس را تجربه کردهاید و متوجه شده اید برای بهبود عملکرد خود ناگزیر از کنترل استرس هستید. در این مطلب سعی داریم شما را با گیاهان دارویی موثر درکاهش استرس آشنا سازیم.
استرس نوعی احساس طبیعی است که در موقعیت های تهدیدکننده تجربه می شود و بر فیزیولوژی سیستم عصبی تأثیر می گذارد. برخی از این موقعیت ها تحت کنترل ما هستند، یعنی بدون اینکه نیاز به مصرف داروی ضد استرس قوی داشته باشیم و فقط با تغییر شرایط و سبک زندگی و با استفاده از گیاهان دارویی می توانیم هم از بروز استرس جلوگیری کنیم و هم بر آن غلبه کنیم.
سنبل الطیب (سنبل کوهی)
سنبل الطیب گیاهی بوته ای و چند ساله است که بالغ بر ۲۰۰۰ گونه دارد. این گیاه خاصیت آرامش بخشی دارد به طوری که مدت زمان به خواب رفتن را تا ۲۰ دقیقه کاهش می دهد و در کنترل استرس بسیار مؤثر است. اثرات درمانی این گیاه به قدری قوی است که از آن به عنوان قوی ترین دارو ضد افسردگی و اضطراب نام می برند. دمنوش سنبل الطیب را هم به شکل تنها و هم به شکل ترکیب با بادرنجویه و بابونه می توان استفاده کرد.
نقش اسطوخودوس در کاهش استرس
اسطوخودوس یا گیاه لاوندر گیاهی چند ساله است که به شکل بوته می روید. قسمت های گل این گیاه قابل جمع آوری و مصرف است. خاصیت این گیاه کاهش استرس و هیجانات احساسی است و به شکل های مختلفی قابل استفاده است. می توان از عرق اسطوخودوس استفاده کرد و یا گل های خشک آن را داخل پارچه ای بالای تخت خود آویزان کنید تا با رایحه ی آن آرامش بگیرید. این گیاه را می توان به شکل دمنوش استفاده کرد و به دلیل خاصیت آرامش بخشی که دارد در صورت استفاده شبانه، خواب آرامی خواهید داشت. علاوه بر این، می توانید اسانس اسطوخودوس را برای استفاده راحت تر یا کاربرد موضعی خریداری کنید. در واقع استنشاق اسطوخودوس برای آرامش سریع، عالی است.
بادرنجویه گیاهی با خاصیت ضد استرس قوی
گیاه بادرنجبویه با نام علمی ملیسا نام گیاهی دارویی درخانواده ی نعناعیان است که قادر است بر دستگاه عصبی تاثیر بگذارد. بادرنجویه با ایجاد آرامش عضلانی خاصیت خواب آوری دارد و به تنهایی یا به صورت ترکیب با سنبل الطیب می تواند جایگزین قرص های خواب باشد. درصورتی که دچار بی خوابی ناشی از استرس هستید، می توانید از روغن بادرنجویه برای مالش عضلات پشت گردن استفاده کنید. اسانس این گیاه از گل و شاخه های تازه و یا خشک و برگ های بادرنجویه، با تقطیر بخار آب یا استخراج شیمیایی تهیه می شود که بوی تازه لیمو و رنگ زرد کمرنگ دارد. همچنین می توانید از دمنوش این گیاه استفاده کنید.
رازک
رازک داروی ضد استرس گیاهی است که قدمت صدساله دارد و در تنظیم خواب هم موثر است. این گیاه به دلیل طعم تلخی که دارد، معمولا آن را به همراه سنبل کوهی یا نعنا و یا بابونه به صورت دمنوش مصرف می کنند.
ریحان
ریحان گیاهی است بسیار معطر که اغلب در پخت وپز مورد استفاده قرار می گیرد. این سبزی به دلیل داشتن خواص هضم کنندگی اش معروف است و برای افرادی که هنگام عصبی شدن دچار معده درد می شوند، بسیار مفید است. این اتفاق اغلب در شرایط استرس زا رخ می دهد.
پونه کوهی در کنترل استرس
پونه کوهی یک راه حل طبیعی عالی برای آرام کردن عصبانیت، اضطراب یا استرس به صورت تدریجی و بدون عوارض جانبی است. اگر تصمیم به استفاده از آن به صورت اسانس دارید، می توانید آن را با روغن اسطوخودوس ترکیب کنید تا اثرات آرامش بخشی آن بیشتر شود.
بابونه دارویی برای مقابله با استرس
چای بابونه گزینه خوبی برای کنترل استرس است. این چای گیاهی بسیار آرامش بخش است. یکی از مزیت های این گیاه بر داروهای کنترل کننده ی اضطراب این است که اغلب داروهای آرام بخش موجب افزایش وزن می شوند؛ اما این داروی گیاهی این عارضه ی جانبی را ندارد و می توانید با خیال راحت از آن استفاده کنید.
تخم شربتی
خوشبختانه تخم شربتی جزو دانه های در دسترسی است که در هر عطاری پیدا می شود. این دانه های ریز سلامت عمومی بدن را تضمین می کنند و از داروهای موثر و طبیعی برای مقابله با استرس محسوب می شوند. تخم شربتی حاوی مواد معدنی مفیدی مانند منیزیم و همچنین ویتامین B است که این دو ماده مغذی برای کاهش استرس لازم و ضروری هستند. بزرگتری و مهمترین خاصیت تخم شربتی در میزان بالای اسیدهای چرب امگا ۳ موجود در آن ها است. این ترکیبات مغذی باعث بهبود وضعیت روحی و عصبی می شود.
چای سبز
شما همچنین می توانید با نوشیدن یک فنجان چای سبز اضطراب خود را کاهش دهید. چای سبز حاوی آمینو اسید ال تیانین (L-Theanine) است که تولید امواج مغزی آلفا را در مغز افزایش می دهد و این امواج به نوبه خود منجر به کاهش استرس، افزایش آرامش، بهبود تمرکز و هوشیاری ذهنی می شود. به علاوه این اسید آمینه نقش مهمی را در تولید گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) که یک انتقال دهنده عصبی است و باعث ریلکس شدن انسان می شود، ایفا می نماید.
عسل درخت پرتقال
همان طور که می دانید انواع متنوعی از عسل وجود دارد. یکی از انواع پرخاصیت آن عسل درخت پرتقال است که به علت خواص آرام بخشی شهرت زیادی دارد. البته اگر موفق به خرید این نوع عسل نشدید می توانید از عسل های معمولی استفاده کنید.
گل ساعتی
اثر تسکین بخشی این گیاه متوسط است و خواب را افزایش می دهد. علاوه بر این برای درمان اضطراب، بی خوابی، افسردگی و عصبیت استفاده می شود. بخشی از گیاه که روی زمین است می تواند خشک شود و به صورت دم نوش مورد استفاده قرارگیرد. این گیاه به صورت تنتور یا کپسول در داروخانه ها یافت می شود. گل ساعتی می تواند میزان گاما آمینوبوتیریک اسید (GABA) را در مغز افزایش دهد و در نتیجه به کاهش استرس و اضطراب کمک کند.
بوزیدان یا جیسینگ هندی
جیسینگ هندی گیاهی بسیار موثر برای کاهش استرس می باشد. مطالعات مجله ای پزشکی-روان شناسی در هند نشان داده که ریشه جیسینگ هندی با کاهش میزان هورمون کورتیزول (موثر در استرس) در بزرگسالان منجر به کاهش قابل توجه استرس می گردد. همچنین جیسینگ هندی آستانه تحمل انسان را در مقابل استرس افزایش می دهد و به نوبه خود باعث بهبود کیفیت زندگی می شود. علاوه بر این، جیسینگ هندی منجر به تقویت سیستم عصبی، افزایش انرژی، کاهش خستگی و بهبود کیفیت خواب می گردد. این گیاه به آسانی در عطاری ها به صورت ریشه تازه، ریشه خشک شده، پودر و یا به صورت مکمل موجود می باشد.
کاهش استرس با آرامبخشی به نام گل گاو زبان
خوردن دم کرده گیاه گل گاو زبان یک آرامبخش طبیعی برای کاهش استرس است که پس از خوردن آن بلافاصله تأثیر آن را خواهید دید. طبع گل گاو زبان گرم و خشک است. خوردن دمنوش گل گاو زبان در هنگام ناراحتی و استرس یک راه حل طبیعی برای مقابله با استرس می باشد. گل گاو زبان یک گیاه دارویی برای کاهش استرس است.
زالزالک
یکی دیگر از گیاهان دارویی برای کاهش استرس زالزالک است که خوردن آن خاصیت آرامبخشی دارد. خوردن زالزالک باعث رفع استرس، کاهش فشارهای عصبی، تنظیم ضربان قلب، کنترل احساسات هیجانی، خواب راحت، کاهش فشار خون و … می شود. زالزالک دارای سه نوع زرد، سیاه و قرمز است.
شیرین بیان
شیرین بیان یکی دیگر از گیاهان دارویی مؤثر برای کاهش استرس است که خوردن دم کرده آن یک روش درمانی ساده برای درمان استرس می باشد. اگر فشارهای روانی و اضطراب در طول روز روند کاری شما را مختل می کند می توانید از دمنوش شیرین بیان برای درمان استرس خود استفاده کنید.
ریحان مقدس
ریحان مقدس از گیاهان دارویی است که به عنوان یک گیاه ضد استرس طبیعی عمل می کند. این گیاه به عنوان یک گیاه سازگار کننده بدن انسان با شرایط محیطی، پاسخ طبیعی بدن به استرس های جسمی و روحی را افزایش می دهد. بعلاوه این گیاه به عملکرد صحیح بدن در زمان استرس کمک می کند.
سخن آخر
داروهای ضد استرس گیاهی، داروهای بی خطر و غیر اعتیادآور هستند و تنها نکته ی مورد اهمیت در مورد آن ها عدم استفاده بیش از اندازه است و درصورتی که با دوز مناسب استفاده شوند، عارضه ای نخواهند داشت. همچنین خاصیت خواب آوری سبب شده، گیاهان دارویی برای خواب بهتر نیز توصیه شوند. البته اگر تحت نظر پزشک از داروی خاصی برای کنترل استرس استفاده می کنید، نباید به هیچ وجه، خودسرانه دارو را قطع کنید و اقدام به مصرف داروی گیاهی کنید.