ارز دیجیتال ملی ایران حالا با توجه به اتمام بررسی پروژه توسط بانک مرکزی امکان انتشار و رونمایی دارد اما سئوال مهم اینجاست که این ارز دیجیتال ملی یا ریال دیجیتال چه ویژگیهایی دارد؟
با استقبال گسترده از ارزهای دیجیتال در سال های اخیر بانک های مرکزی در سراسر دنیا اقداماتی را جهت ساخت و عرضه این ارزهای دیجیتال صورت داده اند؛ چین یکی از کشورهایی است که در سال های اخیر در تولید و عرضه یوان دیجیتال بسیار موفق عمل کرده است و اخیرا نیز قرار شده است بانک مرکزی این کشور به مبلغ ۶٫۲ میلیون دلار، پول دیجیتال چینی به شهروندان خود در پکن بدهد.
در میان سایر کشورهایی که در چند سال اخیر نسبت به خلق ارز دیجیتال ملی اقداماتی صورت دادند می توان به کشور های اکوادور، سنگال، سوئد، روسیه، ژاپن و ونزوئلا اشاره کرد؛ گزارش های سی ان بی سی حاکی از آن است که اکوادور در سال ۲۰۱۵ اولین کشوری در دنیا بود که ارز دیجیتال ملی را در شیوه های پرداخت خود ثبت کرد.
بحث ارز دیجیتال ملی این روزها در ایران نیز بسیار داغ است. سعید خوشبخت، کارشناس ارز دیجیتال، در پاسخ به این پرسش که آیا از نظر فنی ایران قادر است به ارز دیجیتال ملی دست یابد؛گفت: این پروژه در سال گذشته توسط شرکت خدمات انفورماتیک بانک مرکزی انجام شد و به پایان رسید و حال ما در هر زمان که خواستیم می توانیم با تهیه زیرساخت های مناسب در بانک مرکزی ارز دیجیتال ملی را در اختیار داشته باشیم.
این کارشناس ارز دیجیتال در ادامه افزود: ضوابط قانونی و تاثیرات اقتصادی دو امر حائز اهمیت در بحث ارز دیجیتال ملی هستند؛ به لحاظ قانونی طبیعتا باید ضوابط مشخصی برای ارز دیجیتال ملی در نظر گرفته شده باشد و تاثیرات اقتصادی این موضوع که یک مدیا تازه برای انتشار و جابه جایی ریال ساخته شده باشد نیز مسئله ای است که کارشناسان اقتصادی باید در خصوص آن به اظهار نظر و بررسی بپردازند، ولی به لحاظ تکنیکال حداقل در کوتاه و میان مدت تولید و عرضه ارز دیجیتال ملی در ایران چالش ساز نخواهد بود.
تولید و عرضه ارز دیجیتال ملی در تشدید بحران برق نقشی خواهد داشت؟
خوشبخت در ادامه در پاسخ به این پرسش که نقش ارز دیجیتال ملی در تشدید بحران برق چقدر پررنگ خواهد بود؛ افزود: در اینجا باید به یک اشتباه تاریخی بپردازیم؛ ما یک پدیده ای داریم به نام بیت کوین که تولید آن در اختیار شخص خاصی نیست بلکه در اختیار پروتکل شبکه است و برای تولید آن باید هزینه سنگینی در نظر گرفته شود چراکه برق بالایی را مصرف می کند اما ارز دیجیتال بانک مرکزی پدیده ای پابلیک نیست و در دنیا به عنوان ارزی که بانک مرکزی آن را تولید می کند تعریف می شود دقیقا مانند ریال در ایران و در نتیجه تولید آن در اختیار بانک مرکزی است و الگوریتم ها و روش هایی که برای رسیدن به اجماع در شبکه بلاکچین از آن استفاده می شود مانند الگوریتم ها و روش هایی که بسیار پرهزینه و انرژی بر هستند و در شبکه بیت کوین و امثال آنها مورد استفاده قرار می گیرند نیست چراکه این شبکه ها به اصطلاح پرایویت و یا شناسا هستند به این معنا که بازیگر های کلیدی این شبکه ها شناخته شده هستند. در نتیجه روش های رسیدن به اجماع و الگوریتم های رسیدن به ارز دیجیتال ملی بسیار کم هزینه است و به هیچ عنوان مسائلی که در حول محور بیت کوین به وجود می آید در این دنیا نمی گنجد؛ بیت کوین به این دلیل که می خواهد بین المللی شود و ناشناس باقی بماند و غیرمتمرکز باشد طبیعتا نیاز دارد به روش های خیلی پیچیده تری استخراج شود و در اینجا اما ما انگار که در حال دیجیتال کردن پول ملی خود هستیم.
وی در پاسخ به این پرسش که ارز دیجیتال ملی می تواند در دور زدن تحریم ها موثر واقع شود یا خیر، افزود: قطعا خیر. ارز دیجیتال بانک مرکزی و یا پول دیجیتال بانک مرکزی اصلا تعریف این چنینی ندارد و برای دور زدن تحریم ها ساخته نشده است و دقیقا همان ریالی است که استفاده میکنیم منتها در تولید آن از زیر ساخت های بلاکچینی استفاده شده است و برای مجموعه ای از مزایایی که سمت مردم نیست و قابلیت های حاکمیتی دارد ساخته شده است؛ مانند قابلیت رهگیری بهتر، مبارزه با پولشویی به صورت بهتر و یا ایجاد سیستم هایی که به لحاظ فنی پایداری بیشتری داشته باشند. از میان مزایای مختلف دیگر آن می توان به استفاده از آن در توسعه پذیری و امکان سرویس دهی به سینتک ها اشاره کرد و اصلا این ابزار برای دور زدن تحریم ها ساخته نشده است و همان قدر که با ریال می توان تحریم دور زد همان قدر نیز با ارز دیجیتال بانک مرکزی می توان تحریم ها را دور زد.