ایران چند سالی است که با بهره برداری از طرح های پالایشی و همچنین افزایش گازرسانی، توانسته به جمع صادرکنندگان فرآورده های نفتی به ویژه بنزین و گازوئیل وارد شود.

این موضوع آنجا اهمیت بیشتری پیدا می کند که با خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت سال 97 و بازگشت تحریم های یک جانبه این کشور به اقتصاد ایران، وضعیت صادرات نفت و دسترسی به دلارهای نفتی سخت شد.

با این حال ایران توانست با افزایش صادرات محصولات پتروشیمی و بعد از آن تجارت فرآورده های نفتی به کشورهای همسایه تا حد زیادی از کاهش درآمدهای نفتی را جبران کند.

در این میان سهم بنزین به عنوان پر طرفدارترین فرآورده نفتی بسیار زیاد بوده است.

در پی موفقیت ایران در خودکفایی در تامین بنزین و تولید بنزین با کیفیت روز جهان، صادرات بنزین از سال 98 به یک منبع درآمد مطمئن برای کشور تبدیل شد.

بر اساس گزارش تفریغ بودجه سال 98، با توجه به افزایش تولید و کاهش مصرف بنزین، کشور ما که تا سال 97 واردکننده بنزین بود و به طور متوسط در سال 97 روزانه 4.5 میلیون لیتر بنزین وارد می کرد، به صادرکننده بنزین تبدیل شد و در سال 98 به طور میانگین 3 میلیون لیتر در روز صادرات بنزین داشته است که افزون بر جلوگیری از خروج ارز بابت واردات بنزین، موجب ورود ارز حاصل از صادرات بنزین در سال 98 و هفت ماهه سال 99 به ترتیب حدود 490 میلیون دلار و 1.4 میلیارد دلار شده است.

روند صادرات بنزین در سه ماهه نخست سال جاری نیز ادامه پیدا کرد و علاوه بر صادرات زمینی به کشورهای همسایه، صادرات دریایی بنزین نیز سهم قابل توجهی از فروش این فرآورده نفتی را به خود اختصاص داد. بررسی ها نشان می دهد در 3 ماهه نخست سال جاری 700 میلیون دلار درآمد ناشی از صادرات بنزین کشور بوده است.

با این حال، افزایش مصرف بنزین در هفته های گذشته و ثبت مصرف 107 میلیون لیتری بنزین تنها در یک روز از تیرماه، نگرانی ها را نسبت به تداوم صادرات و همچنین تامین بنزین داخل کشور افزایش داده است.

با این حال، «اسدالله قلی زاده» رییس صنف جایگداران کشور، امروز (دوشنبه) در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی ایرنا، از تامین بنزین مورد نیاز کشور در جایگاه های سوخت بدون هیچ محدودیتی خبر داد.

به گفته قلی زاده، مصرف در مقایسه با ماه های قبل تفاوت چندانی نداشته و فقط در روزهای خاصی از سال به دلیل تعطیلات یا افزایش تردد، مصرف بیشتر بوده است.

وی ادامه داد:اکنون با توجه به محدودیت های کرونایی و کاهش حضور کارمندان در محل کار، مشکلی در تامین فرآورده های نفتی و به ویژه بنزین نیست و جایگاه ها نیز خلوت است.

قلی زاده افزود:فروش بنزین روال سابق را دارد و اتفاق خاصی نیفتاده و کمبودی در هیچ فرآورده ای وجود ندارد.

ادامه روند کنونی مصرف در صورت رفع محدودیت های کرونا می تواند مصرف بنزین در کشور را به شدت افزایش دهد.

موضوعی که ایران را از دایره صادرکنندگان بنزین خارج کرده و حتی تا دو سال آینده دوباره واردکننده بنزین خواهیم شد.

البته با اصلاح الگوی مصرف و افزایش بهینه سازی مصرف سوخت می توان از این اتفاق جلوگیری کرد. با این حال در کنار اصلاح الگوی مصرف باید افزایش مصرف سی. ان. جی را نیز در دستور کار قرار داد.

ایران در شرایط کنونی 40 میلیون متر مکعب ظرفیت توزیع روزانه سی. ان. جی دارد که می توان با توجه به ظرفیت خالی موجود که حدود 20 میلیون متر مکعب می شود، افزایش مصرف بنزین را کنترل کرد.

همچنین ایران که دومین دارنده ذخایر گاز جهان به شمار می رود، می تواند با تکیه بر این سوخت ملی، در مصرف سوخت مایع صرفه جویی کند.