دعاهای دفع بلا هنگام کار و مسافرت

همه انسانها در زندگی خود هنگام مواجه با مشکل به دنبال راهکاری برای رهایی از آن می گردند. در اسلام با توجه به دعا و اذکاری که ائمه اطهار(ع) برای رهایی از خطرات، گرفتاری ها و همین طور آسیب ها می خواندند می توان برای رفع گرفتاری و مشکلات شدید، با توکل به خداوند به آنها استناد کرد. در این بخش از دین و مذهب برخی از ادعیه ها و آیاتی را که برای دفع بلا، بیماری و گرفتاری و... توصیه شده است را بیان می کنیم.

آیات و دعاهای توصیه شده از پیامبر و ائمه معصوم(ع)

دعای دفع بلا از پیامبر (ص)

رسول خدا (ص) فرمود:

هرکه این دعا را در هر صبح و شام بخواند، حق تعالی‏ چهار فرشته بر او بگمارد که او را از پیش ‏رو و پشت سر و جانب راست و طرف چپ حفظ کنند و در امان خدای عزوجل باشد و اگر آفریدگان از جنّ و انس بکوشند که بر او زیانی برسانند توفیق نیابند.

و آن دعا این است:

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحیمِ

بِسْمِ اللَّهِ خَیْرِ الاْسْماءِ بِسْمِ اللَّهِ رَبِّ الاْرْضِ وَ السَّمآءِ بِسْمِ اللَّهِ الَّذی لایَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ سَمُّ وَلا دآءٌ

بِسْمِ اللَّهِ اَصْبَحْتُ وَ عَلَی اللَّهِ تَوَکَّلْتُ بِسْمِ اللَّهِ عَلی قَلْبی وَ نَفْسی بِسْمِ اللَّهِ عَلی دینی وَ عَقْلی

بِسْمِ اللَّهِ عَلی اَهْلی وَ مالی بِسْمِ اللَّهِ عَلی ما اَعْطانی رَبّی بِسْمِ اللَّهِ الَّذی لایَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ شَیْءٌ فِی الاْرْضِ وَ لا فِی السَّماءِ وَ هُوَ السَّمیعُ الْعَلیمُ

اَللَّهُ اَللَّهُ رَبّی لا اُشْرِکُ بِهِ شَیْئاً اَللَّهُ اَکْبَرُ اَللَّهُ اَکْبَرُ وَ اَعَزُّ وَ اَجَلُّ مِمّا اَخافُ وَ اَحْذَرُ عَزَّ جارُکَ وَ جَلَّ ثَناؤُکَ وَلا اِلهَ غَیْرُکَ

اَللّهُمَّ اِنّی اَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ نَفْسی وَ منْ شَرِّ کُلِّ سُلْطانٍ شَدیدٍ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ شَیْطانٍ مَریدٍ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ جَبّارٍ عَنیدٍ وَ مِنْ شَرِّ قَضآءِ السّوُءِ

وَ مِنْ کُلِّ دابَّةٍ اَنْتَ آخِذٌ بِناصِیَتِها اِنَّکَ عَلی صِراطٍ مُسْتَقیمٍ وَ اَنْتَ عَلی کُلِّشَیْءٍ حَفیظٌ اِنَّ وَلِیِّیَ اللَّهُ الَّذی نَزَّلَ الْکِتابَ وَ هُوَ یَتَوَلَّی الصّالِحینَ

فَاِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِیَ اللَّهُ لا اِلهَ اِلاّ هُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ»؛(بحارالأنوار، ج83، ص314)

حضرت امیرالمومنین علی (ع) به نقل از پیامبر اکرم(ص) فرمودند:

هر کس با ایمان که به سفر رود و با او عصایی باشید از چوب بادام تلخ و آیه 22 سوره قصص را با این آیات (آیات 26 الی 28 سوره قصص) با نیت خالص و توجه به خدا و معنی آن بخواند، در آن سفر از شر درندگان و از شر حیوانات زهرناک و از شر دزد محفوظ ماند و هفتاد فرشته او را محافظت کنند تا به خانه خود برگردد و از شر شیطان در آن سفر دور باشد:

«وَلَمَّا تَوَجَّهَ تِلْقَاء مَدْیَنَ قَالَ عَسَی رَبِّی أَن یَهْدِیَنِی سَوَاء السَّبِیلِ»( آیه 22 سوره قصص)

«قَالَتْ إِحْدَاهُمَا یَا أَبَتِ اسْتَأْجِرْهُ إِنَّ خَیْرَ مَنِ اسْتَأْجَرْتَ الْقَوِیُّ الْأَمِینُ. قَالَ إِنِّی أُرِیدُ أَنْ أُنکِحَکَ إِحْدَی ابْنَتَیَّ هَاتَیْنِ عَلَی أَن تَأْجُرَنِی ثَمَانِیَ حِجَجٍ فَإِنْ أَتْمَمْتَ عَشْرًا فَمِنْ عِندِکَ وَمَا أُرِیدُ أَنْ أَشُقَّ عَلَیْکَ سَتَجِدُنِی إِن شَاء اللَّهُ مِنَ الصَّالِحِینَ. قَالَ ذَلِکَ بَیْنِی وَبَیْنَکَ أَیَّمَا الْأَجَلَیْنِ قَضَیْتُ فَلَا عُدْوَانَ عَلَیَّ وَاللَّهُ عَلَی مَا نَقُولُ وَکِیلٌ» (آیات 26 الی 28 سوره قصص)

از حضرت رسول اکرم (ص) روایت شده است که فرمودند:

هر کس با ایمان سه آیه از اول سوره مبارکه انعام را در صبح با نیت خالص و توجه به خدا و معنی آن بخواند حق سبحانه و تعالی هفتاد هزار ملک موکل کند که آن را از بلیات نگاه دارند و بنویسند برای او مثل اعمال هفتاد هزار ملک.

«الْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِی خَلَقَ السَّمَاوَاتِ وَالأَرْضَ وَجَعَلَ الظُّلُمَاتِ وَالنُّورَ ثُمَّ الَّذِینَ کَفَرُواْ بِرَبِّهِم یَعْدِلُونَ.

هُوَ الَّذِی خَلَقَکُم مِّن طِینٍ ثُمَّ قَضَی أَجَلًا وَأَجَلٌ مُّسمًّی عِندَهُ ثُمَّ أَنتُمْ تَمْتَرُونَ.

وَهُوَ اللّهُ فِی السَّمَاوَاتِ وَفِی الأَرْضِ یَعْلَمُ سِرَّکُمْ وَجَهرَکُمْ وَیَعْلَمُ مَا تَکْسِبُونَ»( آیات 1 تا 3 سوره انعام)

از پیامبر اکرم (ص) روایت شده است که هر که در صبح هفت مرتبه بخواند این دعای دفع بلا را در آن روز از بلاها محفوظ باشد:

«فَاللَّهُ خَیْرٌ حافِظاً وَ هُوَ أَرْحَمُ الرَّاحِمِینَ‏. إِنَّ وَلِیِّیَ اللَّهُ الَّذِی نَزَّلَ الْکِتابَ وَ هُوَ یَتَوَلَّی الصَّالِحِینَ. فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِیَ اللَّهُ لا إِلهَ إِلَّا هُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ هُوَ رَبُّ الْعَرْشِ لْعَظِیمِ»؛ (بحار الأنوار، ج83، ص298)

ابودرداء می گوید:از رسول خدا (صلّی اللّه علیه و آله) شنیدم که فرمود:

هرکه این دعا را در صبحگاهان یکبار بخواند، در آن روز هیچ بدی و مکروهی به او نمی رسد، و اگر این دعا در هنگام شب خوانده شود، هیچ بدی و ناراحتی به او نرسد:

«اَللّهُمَّ اَنْتَ رَبّی لا اِلهَ اِلاّ اَنْتَ عَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ وَ اَنْتَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ وَ لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ اِلاّ بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظیمِ ما شاءَ اللَّهُ کانَ وَ ما لَمْ یَشَاءْ لَمْ یَکُنْ اَعْلَمُ اَنَّ اللَّهَ عَلی کُلِّ شَیْئٍ قَدیرٌ وَ اَنَّ اللَّهَ قَدْ اَحاطَ بِکُلِّ شَیْئٍ عِلْماً. اَللّهُمَّ اِنّی اَعُوذُ بِکَ مِنْ شَرِّ نَفْسی وَ مِنْ شَرِّ قَضاءِ السُّوءِ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ ذی شَرٍّ وَ مِنْ شَرِّ الْجِنِّ وَ الاِْنْسِ وَ مِنْ شَرِّ کُلِّ دابَّةٍ اَنْتَ آخِذٌ بِناصِیَتَها اِنَّ رَبّی عَلی صراط مستقیم.» (مفاتیح الجنان)

دعاهای دفع بلا از امام علی (ع)

حضرت علی (ع) فرمود:

هرکس قبل از طلوع خورشید یازده مرتبه سوره توحید، سوره قدر، و آیة الکرسی را بخواند خداوند مالش را از هر زیان و خطری حفظ می کند.( بحارالانوار، ج102، ص300)

هر کس در هنگامه ظهر 4 رکعت نماز به جای آورد و در هر رکعت سوره حمد و آیة الکرسی را بخواند خداوند او و خانواده و مال و دین و دنیای او را ایمن می سازد.

دعای دفع بلا با تسبیحات امیرالمومنین (ع)

امام علی (ع) به براء بن عازب فرمودند:

آیا کاری به تو یاد دهم که چون آن را انجام دهی، از اولیای خدا خواهی بود؟ فرمود بله. حضرت تسبیحات زیر را به او آموزش داداند و سپس فرمودند:هر کس این تسبیحات را بعد از هر نماز بخواند خدا هزار بلای دنیوی را از او دور می کند، که آسان ترین آن بازگشت از دین است و در آخرت برای او هزار منزلگاه آماده می کند که یکی از آن منزلت ها مجاورت رسول خدا (ص) است.

10 بار سبحان الله، 10 بار الحمدلله، 10 بار الله اکبر، 10 بار لا اله الا الله بعد از هر نماز؛ (مستدرک الوسائل، ج٥، ص ٨٢ و بحار الانوار، چ بیروت، ج ٨٣)

دعای دفع بلا بر روی ذوالفقار

جناب سلمان می فرماید روی شمشیر مولا علی (ع) یازده کلمه دیدم که نوشته شده است هرکسی بعد از نماز صبح این 11 کلمه را بگوید خودش، خانواده اش و فرزندانش در حفظ و امنیت الهی بوده و همیشه در سفر و حضر و در خواب و بیداری از بلایا محفوظ هستند.

«اللَّهُمَّ إِنِّی أَسْأَلُکَ یَا عَالِماً بِکُلِّ خَفِیَّةٍ یَا مَنِ‏ السَّمَاءُ بِقُدْرَتِهِ‏ مَبْنِیَّةٌ یَا مَنِ‏ الْأَرْضُ‏ بِقُدْرَتِهِ‏ مَدْحِیَّةٌ

یَا مَنِ‏ الشَّمْسُ‏ وَ الْقَمَرُ بِنُورِ جَلَالِهِ مُضِیئَةٌ یَا مَنِ الْبِحَارُ بِقُدْرَتِهِ مَجْرِیَّةٌ یَا مُنْجِیَ یُوسُفَ مِنْ رِقِّ الْعُبُودِیَّةِ

یَا مَنْ یَصْرِفُ کُلَّ نَقِمَةٍ وَ بَلِیَّةٍ یَا مَنْ حَوَائِجُ السَّائِلِینَ عِنْدَهُ مَقْضِیَّةٌ یَا مَنْ لَیْسَ لَهُ حَاجِبٌ یُغْشَی

وَ لَا وَزِیرٌ یُرْشَی صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ احْفَظْنِی فِی سَفَرِی وَ حَضَرِی وَ لَیْلِی وَ نَهَارِی وَ یَقَظَتِی

وَ مَنَامِی وَ نَفْسِی وَ أَهْلِی وَ مَالِی وَ وُلْدِی وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَحْدَهُ»،(بحارالانوار، ج 83، ص 192؛ نفس الرحمن، ص 476)

دعای امام سجاد (ع) برای دفع بلا

«بسم الله الرحمن الرحیم

اللَّهُمَّ لَکَ الْحَمْدُ عَلَی حُسْنِ قَضَائِکَ، وَ بِمَا صَرَفْتَ عَنِّی مِنْ بَلَائِکَ،

فَلَا تَجْعَلْ حَظِّی مِنْ رَحْمَتِکَ مَا عَجَّلْتَ لِی مِنْ عَافِیَتِکَ فَأَکُونَ قَدْ شَقِیتُ بِمَا أَحْبَبْتُ

وَ سَعِدَ غَیْرِی بِمَا کَرِهْتُ وَ إِنْ یَکُنْ مَا ظَلِلْتُ فِیهِ أَوْ بِتُّ فِیهِ مِنْ هَذِهِ الْعَافِیَةِ بَیْنَ یَدَیْ بَلَاءٍ

لَا یَنْقَطِعُ وَ وِزْرٍ لاَ یَرْتَفِعُ فَقَدِّمْ لِی مَا أَخَّرْتَ ، وَ أَخِّرْ عَنّی مَا قَدَّمْتَ فَغَیْرُ کَثِیرٍ مَا عَاقِبَتُهُ الْفَنَاءُ ،

وَ غَیْرُ قَلِیلٍ مَا عَاقِبَتُهُ الْبَقَاءُ وَ صَلِّ عَلَی مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ»؛(دعای هجدهم صحیفه سجادیه)

دعای دفع بلا از امام صادق (ع)

از حضرت صادق (ع) روایت شده است که فرمودند :

هر که در صبح سه مرتبه این دعای دفع بلا را بخواند تا شام به او بلایی نرسد و اگر در شام بگوید تا صبح به او بلایی نرسد.

«بِسْمِ اللَّهِ الَّذِی لَا یَضُرُّ مَعَ اسْمِهِ شَیْ‏ءٌ فِی الْأَرْضِ وَ لَا فِی السَّمَاءِ وَ هُوَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ»

و هر کس با ایمان سوره مبارکه قریش را هر روز هفت بار با نیت خالص و توجه به خدا و معنی آن بخواند از بلاهاو آفات محفوظ باشد.

دعای دفع بلا از امام کاظم (ع)

امام کاظم (ع) فرموده اند:

هر کس در کودکی به سه بار خواندن سوره های فلق و ناس و صد بار خواندن سوره توحید و اگر نتوانست به 50 بار خواندن آن پایبند باشد خداوند او را تا زمانی که به سن جوانی برسد و به آن برنامه پایبند باشد از لغزش های کوچک یا بیماری های کودکانه و تشنگی و فساد معده و خونریزی نگه دارد و اگر در جوانی نیز به آن برنامه پایبند بماند و یا او را پایبند کنند تا به هنگام مرگ ایمن باشد.

وقتی از نماز شام (عشا) فارغ شدی از جای خود حرکت مکن و با کسی سخن مگو تا صد مرتبه بگویی :«بسم الله الرحمن الرحیم لا حول و لا قوة الا بالله العلی العظیم»

هم چنین صد مرتبه بعد از نماز صبح بگو به درستی که هر کس در این دو وقت این دعا را بخواند حق تعالی صد نوع بلا را از او دفع می کند که کمترین آن ها خوره و پیسی و شر شیطان و پادشاهان می باشد.

دعای دفع بلا از امام رضا (ع)

از امام ر ضا (ع) روایت شده است که فرمودند:

هر گاه خواستی کالای خود را در حفظ و حراست بداری، آیة الکرسی بخوان و بنویس و آن را در وسط کالا قرار بده و نیز بنویس:

«وَجَعَلْنا مِنْ بَیْنِ أَیْدیهِمْ سَدّاً وَمِنْ خَلْفِهِمْ سَدّاً فَأَغْشَیْناهُمْ فَهُمْ ‏لایُبْصِرُونَ»؛ (سوره یس، آیه 9)

«لا ضَیْعَةَ عَلی ما حَفِظَهُ اللَّهُ «فَإِنْ تَوَلَّوْا فَقُلْ حَسْبِیَ اللَّهُ لاإِلهَ إِلّا هُوَ، عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ، وَهُوَ رَبُّ الْعَرْشِ الْعَظیمِ»؛ (سوره توبه، آیه 129)

(پس اگر چنین کنی) آن را در حفظ و حراست قرار داده ‏ای اگر خدا بخواهد و به ‏آن به اذن و فرمان پروردگار بدی نرسد.( بحار الأنوار ج76، ص174 و فقه الرّضا علیه السلام،ص 400)

علیّ بن اسباط از حضرت امام رضا (ع) روایت کرده است که فرمودند:

هر گاه از منزل برای سفر، یا برای کاری در بیرون منزل خارج شدی، بگو:

«بِسْمِ اللَّهِ، امَنْتُ بِاللَّهِ، تَوَکَّلْتُ عَلَی اللَّهِ، ما شآءَ اللَّهُ، لا حَوْلَ وَلا قُوَّةَ إِلّا بِاللَّهِ» (مکارم الاخلاق، ص 282)

پس شیاطین با او ملاقات می ‏کنند، فرشتگان بر صورت آنان می ‏زنند و می گویند:راه نفوذی بر شما نگذاشته است؛ او که «بسم اللَّه» گفته، ایمان به خدا را اظهار کرده، توکّل بر او نموده و گفته است:«ما شآءَ اللَّهُ، لاقُوَّةَ إِلّا بِاللَّهِ»

امام رضا (ع) به بیان برخی اذکار اشاره می فرمایند که از آن جمله ذکری کوتاه است که به رفع تنگنای زندگی و دفع بلایا کمک می کند.

امام رضا (ع) می فرمایند:

هرکس بگوید «لاحول و لا قوة الا بالله» خداوند 99 بلا را از وی دفع می کند که آسان ترین آن خفگی و نفس تنگی است.(مکارم الاخلاق ص360)

خواندن حرز امام جواد (ع) برای رفع بلایا

برای دفع بلا، بیماری و گرفتاری، حرز حضرت جواد الائمه علیه السلام روی کاغذ نوشته شود و همراه باشد و روزی 10 بار نیز خوانده شود:

بسم الله الرحمن الرحیم

«یا نُورُ یا بُرْهانُ یا مُبینُ یا مُنیرُ یا رَبِّ اکْفِنِی الْشُّرُورَ وَ آفاتِ الدُّهُورِ وَ اَسْئَلُکَ النَّجاهَ یَوْمَ یُنْفَخُ فِی الصُّور.»؛ ای نور و ای دلیل روشن و ای آشکارکننده ای نوربخش پروردگارا کفایتم کن از شرور و آفات روزگار واز تو خواهم رهایی را در روزی که دمیده شود در صور (مفاتیح الجنان)

دعای حرز امام جواد (ع) یکی از دعا هایی است که بر حسب روایات مختلف بسیار سفارش شده و خواص بسیاری از جمله برای دفع بلا و چشم زخم و ... دارد.

امام جواد (ع) فرمودند:

خود را به این دعا حرز کن که اگر لشکر های روم و ترک را ملاقات کنی و همگی به همراه جمیع اهل زمین علیه تو قیام کنند، از ایشان به تو بدی نرسد و از همه آن ها ایمن باشی.

آیت الله بهجت(ره) فرمودند:

برای جلوگیری از چشم زخم یا باطل شدن سحر، همراه داشتن حرز امام جواد(علیه السلام) مفید است. (گوهرهای حکیمانه، ص13)

دعای دفع بلا، هنگام سفر در قرآن

هر کس با ایمان در وقت رفتن به سفر آیات زیر را در خانه خود با نیت خالص و توجه به خدا و معنی آن بنویسد و سه بار بخواند اهل و عیال و مال او همه صحیح و سالم از بلیات مانند تا آن گاه که مراجعت کند.

«وَاللَّهُ مِن وَرَائِهِم مُّحِیطٌ. بَلْ هُوَ قُرْآنٌ مَّجِیدٌ. فِی لَوْحٍ مَّحْفُوظٍ»،(آیات 20 الی 22 سوره بروج)

دعای دفع بلا بعد از نمازهای یومیه

در مصباح کفعمی آمده که بعد از نمازها سه مرتبه بگو:

« اُعیذُ نَفْسی وَ دینی وَ اَهْلی وَ مالی وَ وَلَدی وَ اِخْوانی فی دینی وَ ما رَزَقَنی رَبّی وَ خَواتیمَ عَمَلی

وَ مَنْ یَعْنینی اَمْرُهُ بِاللّهِ الْواحِدِ الاْحَدِ الصَّمَدِ الَّذی لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً اَحَدٌ

وَ بِرَبِّ الْفَلَقِ مِنْ شَرِّ ما خَلَقَ وَ مِنْ شَرِّ غاسِقٍ اِذا وَقَبَ وَ مِنْ شَرِّ النَّفّاثاتِ فِی الْعُقَدِ

وَ مِنْ شَرِّ حاسِدٍ اِذا حَسَدَ وَ بِرَبِّ النّاسِ مَلِکِ النّاسِ اِلهِ النّاسِ مِنْ شَرِّ الْوَسْواسِ الْخَنّاسِ الَّذی یُوَسْوِسُ فی صُدُورِ النّاسِ مِنَ الْجِنَّةِ وَ النّاسِ»

دعای دفع بلا از سلمان فارسی

در بلدالامین از سلمان فارسی روایت شده است که هر بنده که داخل صبح شود سه مرتبه بگوید:

«الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ الْحَمْدُ لِلَّهِ حَمْداً کَثِیراً طَیِّباً مُبَارَکاً فِیهِ»

حق تعالی هفتاد نوع بلا از او رفع کند که کمتر آنها اندوه باشد.

دعای دفع بلا با ختم سوره حمد

جهت دفع بلا و دشمن و نیل به مقاصد از روز شنبه به ترتیب زیر شروع کنید:

شنبه 70 بار، یکشنبه 60 بار، دوشنبه 50 بار، سه شنبه 40 بار، چهارشنبه 30 بار، پنج شنبه 20 بار و روز جمعه 10 بار سوره حمد را بخواند انشاء الله به مقصد می رسد. خواندن آن بعد از نماز ها بهتر است.

اذکاری دیگر برای دفع بلایا

استعاذه به خداوند و خواندن سوره های «چهار قل»

خواندن سوره یس

خواندن و نوشتن آیات 75 تا 82 سوره یونس و همراه داشتن آن

خواندن آیه «و ان یکاد» همراه داشتن وقرائت آیه الکرسی

خواندن این دعا:

« اُعِیذُ نَفْسِی وَدِینِی وَأَهْلِی وَمالِی وَوُلْدِی وإِخْوانِی فِی ودِینِی وَما رَزَقَنِی رَبِّی وَخَواتِیمِ عَمَلِی

وَمَنْ یَعْنِینِی أَمْرُهُ بِاللهِ الْواحِدِ الاَْحَدِ الصَّمَدِ الَّذِی لَمْ یَلِدْ وَلَمْ یُولَدْ وَلَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُواً أَحَدٌ ،

وَ بِرَبّـِ الْفَلَقِ مِنْ شَرّـِ ما خَلَقَ وَمِنْ شَرّـِ غاسِق إِذا وَقَبَ وَمِنْ شَرّـِ النَّفّاثاتِ فِی الْعُقَدِ وَمِنْ شَرّـِ حاسِد إِذا حَسَدَ ،

وَ بِرَب النّاسِ مَلِکِ النّاسِ إِلهِ النّاسِ مِنْ شرّالْوَسْواسِ الْخَنّاسِ الَّذِی یُوَسْوِسُ فِی صُدُورِ النّاسِ مِنَ الْجِنَّـةِ وَالنّاسِ »