اعمال کامل و متن دعای روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان

طبق سخنان ائمه معصومین ( ع ) شب قدر یکی از شب های 19، 21 و 23 ماه رمضان است که احتمال شب قدر بودن بیست و سوم بیشتر از دو شب دیگر است. برای روز 23 ماه مبارک رمضان دعا و اعمالی ذکر شده است که ثواب زیادی به همراه دارد. در ادامه این بخش دعای مخصوص بیست و سوم ماه رمضان و اعمال مربوط به شب و روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان در ادامه آورده ایم.

بسم الله الرحمن الرحیم

اللهمّ اغسِلْنی فیهِ من الذُّنوبِ وطَهِّرْنی فیهِ من العُیوبِ وامْتَحِنْ قَلْبی فیهِ بِتَقْوَی القُلوبِ یا مُقیلَ عَثَراتِ المُذْنِبین.

خدایا بشوی مرا در این ماه از گناه وپاکم نما در آن از عیب ها وآزمایش کن دلم را در آن به پرهیزکاری دلها ای چشم پوش لغزشهای گناهکاران. ( مفاتیح الجنان )

شرح دعای بیست و سوم ماه رمضان

در این دعا می گوییم :خدایا ما را در ماه مبارک رمضان که ماه میهمانی توست، از گناهان شست و شو بده. برای حضور در مهمانی خدا و استفاده از روزه ماه رمضان باید از گناه شست و شو پیدا کنیم. برای پاک شدن از گناه و آمرزش گناهانمان توبه و دعا بسیار موثر است.

در این دعا می گوییم :خدایا من را از عیب هایم مانند تهمت، غیبت، دروغ، ریا، تکبر، حسد و ... پاک کن. عیب ها باعث می شوند که ثواب کامل اعمالمان نوشته نشود.

در این دعا می گوییم :خدایا، دلم را آزمایش کن تا با اهل تقوا هماهنگ شوم. تقوای دل از تقوای زبان بهتر و ارزشمندتر است. دل باتقوا و خدا ترس از زبان با تقوا برتر است.

در این دعا می گوییم :ای خدایی که همه لغزش های گناهکاران را اقاله می کنی، گناهان ما را اقاله کن و ما را بیامرز و این دعاها را درباره ما اجابت کن. اقاله یعنی اینکه مثلا اگر شما جنسی را خریداری کرده باشید و بعد از مدتی بخواهید آن را پس بدهید، مستحب است که آن کاسب جنس را پس بگیرد.

اعمال روز و شب بیست و سوم ماه رمضان

در مطلب " اعمال مخصوص و مشترک شبهای قدر " با ادعیه و اعمال این شبهای بزرگ کاملا آشنا شدید. در این بخش هم به مجموعه اعمال شب و روز بیست و سوم ماه مبارک رمضان خواهیم پرداخت.

فضیلت و آداب روز قدر

سیدبن طاوس در الإقبال نقل نموده ـ به نقل از هشام بن حکم، از امام صادق علیه السلام روزِ شب قدر، مثل شب قدر است. امام صادق علیه السلام:شب قدر، در هر سال، هست و روز شب قدر، مثل شب قدر است. امام صادق علیه السلام:صبح روز شب قدر، مثل شب قدر است. پس، عمل و تلاش کن.

نماز شب بیست و سوم ماه رمضان

در مفاتیح الجنان برای شب بیست و سوم ماه رمضان نمازی هشت رکعتی توصیه شده است، به گونه ای که پس از سوره حمد، هر سوره دلخواهی خوانده شود. شب بیست و سوم ماه رمضان بهتر است دو رکعت نمازخوانده شود، در هر رکعت بعد از حمد هفت مرتبه توحید و بعد از فراغ 70 مرتبه اَسْتَغْفِرُ اللّهَ وَاَتُوبُ اِلَیْهِ بگوید.

صد رکعت نماز

شیخ طوسی در تهذیب، از ابوبصیر روایت کرده است که امام صادق (ع) فرمود:در آن شبی که امید می رود شب قدر باشد 100 رکعت نماز بخوان، در هر رکعت (پس از حمد) 10 مرتبه سوره قل "هو الله" (سوره توحید) را بخوان. ابوبصیر عرض کرد:اگر نتوانستم ایستاده بخوانم، چه کنم؟ فرمود:نشسته به جا آور! گفتم:اگر نتوانم نشسته بخوانم؟ فرمود:در همان حال که در بستر خود دراز کشیده ای، به جا آورد.

دعای جوشن کبیر و طلب آمرزش گناهان

مرحوم علامه مجلسی (ره) فرموده اند "بهترین اعمال در این شب ها طلب آمرزش گناهان و دعا برای امور دنیوی و اخروی است هم برای خود و هم برای پدر و مادر خویشان و دیگر مومنان؛ چه زنده باشند و چه از دنیا رفته باشند و همچنین ذکرهای مختلف و صلوات بر حضرت محمد (ص) و خاندانشان تا آنجا که مقدور است، انجام دهند و در بعضی از روایات نیز تاکید شده است که «دعای جوشن کبیر» را در این سه شب بخوانند.

غسل

علاّمه مجلسی فرموده که غسل این شب ها را مقارن غروب آفتاب کردن بهتر است که نماز شام را با غسل بخواند.

باز کردن قرآن

در مفاتیح الجنان آده است:در شب های قدر قرآن در مقابل خود بگیرید و این جملات را تکرار کنید:

اَللّهُمَّ اِنّی اَسْئَلُکَ بِکِتابِکَ الْمُنْزَلِ

خدایا از تو خواهم به حق کتاب فرستاده شده ات

وَ ما فیهِ وَ فیهِ اسْمُکَ الاْکْبَرُ وَاَسْماَّؤُکَ الْحُسْنی

و آن چه در آن است که در آن است نام بزرگت و نام های نیکویت

وَما یُخافُ وَ یُرْجی اَنْ تَجْعَلَنی مِنْ عُتَقاَّئِکَ مِنَ النّارِ

و آن چه بدان ها ترس و امید شود که قرارم دهی از زمره آزادشدگانت از دوزخ

"پس هر حاجت که دارد بخواهد"

قرآن کریم را بر سر گذاشته و می گوید؛

اَللّهُمَّ بِحَقِّ هذَا الْقُرْآنِ

خدایا به حق این قرآن

وَ بِحَقِّ مَنْ اَرْسَلْتَهُ بِهِ

و بحق آن کس که او را بدان فرستادی

وَ بِحَقِّ کُلِّ مُؤْمِنٍ مَدَحْتَهُ فیهِ

و بحق هر مؤمنی که در این قرآن مدحش کرده ای

وَ بِحَقِّکَ عَلَیْهِمْ فَلا اَحَدَ اَعْرَفُ بِحَقِّکَ مِنْکَ

و بحقی که تو بر ایشان داری زیرا کسی نیست که حق تو را بهتر از خودت بشناسد

پس 10 مرتبه بگوید؛ «بِکَ یا اَللّهُ» بحق خودت ای خدا

و 10 مرتبه «بِمُحَمَّدٍ» بحق محمدصلی الله علیه و آله

و 10 مرتبه «بِعَلی» بحق علی علیه السلام

و 10 مرتبه «بِفاطِمَةَ» بحق فاطمه سلام الله علیها

و 10 مرتبه «بِالْحَسَنِ» بحق حسن علیه السلام

و 10 مرتبه «بِالْحُسَیْنِ» بحق حسین علیه السلام

و 10 مرتبه «بِعَلِیّ بْنِ الْحُسَیْنِ» بحق علی بن الحسین علیه السلام

و 10 مرتبه «بُمَحَمَّدِ بْنِ عَلِی» بحق محمد بن علی علیه السلام

و 10 مرتبه «بِجَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ» بحق جعفر بن محمد علیه السلام

و 10 مرتبه «بِمُوسَی بْنِ جَعْفَرٍ» بحق موسی بن جعفرعلیه السلام

و 10 مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُوسی» بحق علی بن موسی علیه السلام

و 10 مرتبه «بِمُحَمَّدِبْنِ عَلِی» بحق محمد بن علی علیه السلام

و 10 مرتبه «بِعَلِیِّ بْنِ مُحَمَّدٍ» بحق علی بن محمدعلیه السلام

و 10 مرتبه «بِالْحَسَنِ بْنِ عَلِی» بحق حسن بن علی علیه السلام

و 10 مرتبه «بِالْحُجَّةِ» به حق حضرت حجت علیه السلام

"پس هر حاجت که داری طلب کن"

دعا برای امام زمان علیه السلام

مصباح المتهجّد ـ به نقل از محمّد بن عیسی، با سدر شب بیست و سوم ماه رمضان، این دعا در حال سجود، ایستاده، نشسته و در هر حال و در همه ماه و هر گونه و هر وقت از روزگارت که ممکن شود، مکرّر خوانده می شود. پس از ستایش خدای متعال و درود بر پیامبر، محمّد صلی الله علیه و آله، می گویی:«خداوندا! در این ساعت و در هر ساعت، برای ولی خود،.. پسر..(حجة بن الحسن علیه السلام)، سرپرست و نگهبان و پیشوا و یاور و راهنما و چشم باش، تا آن که او را در زمین خود، با اطاعت و رغبت مردم ساکن سازی و وی را در آن به مدّت طولانی بهره مند گردانی!».

خواندن هزار بار سوره قدر

سید ابن طاووس ـ در الإقبال ـ:از قرائت قرآن در این شب [قرائتِ] هزار بار سوره «إنّا أنزلناه» است. روایتی برای این، در شب اوّل، به صورت کلّی(برای همه ماه) گذشت. اختصاص خواندن این سوره در این شب نیز با سندهای چندی از امام صادق علیه السلام برای ما روایت شده است، که فرمود:«اگر کسی در شب 23 ماه رمضان، هزار بار سوره إنّا أنزلناه بخواند، صبح خواهد کرد، در حالی که یقین او، با اعتراف به آنچه مخصوص ماست، استوار خواهد بود و این نیست، مگر به سبب آنچه در خواب خود می بیند».

خواندن سوره های عنکبوت، روم و دُخان

الإقبال:و از اعمال افزون در شب بیست و سوم، خواندن سوره دُخان در آن شب و در هر شب است.

ابو بصیر می‏ گوید:امام صادق(ع) فرمود:هر کس در شب بیست و سوم ماه رمضان سوره عنکبوت و روم را بخواند، به خدا سوگند که او از اهل بهشت خواهد بود، و من هرگز کسی را از این حکم استثنا نمی ‏کنم و بیم آن ندارم که در این سوگند خداوند گناهی بر من بنویسد، این دو سوره نزد خدا جایگاهی عظیم دارند. (ابن بابویه، محمد بن علی،‏ ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص 109 )

شب زنده داری

دعائم الإسلام:فاطمه علیهاالسلام نمی گذاشت که کسی از خانواده اش در آن شب (شب بیست و سوم) بخوابد و [خواب] آنان را با کم خوردن درمان می کرد و از روز برای آن شب، آماده می شد و می فرمود:«محروم، کسی است که از خیر آن بی بهره بماند».

الإقبال ـ به نقل از جمیل و هشام و حفص ـ:«امام صادق علیه السلام به سختی بیمار شد. چون شب بیست و سوم ماه رمضان فرا رسید، به غلامان خود دستور داد او را به مسجد بردند و آن شب را در مسجد بود».

دعای امام سجاد

این دعا را کفعمی از امام زین العابدین علیه السلام روایت کرده که در این شب ها می خوانده در حال قیام و قعود و رکوع و سجود.

اَللّهُمَّ اِنّی اَمْسَیْتُ لَکَ عَبْداً داخِراً لا اَمْلِکُ لِنَفْسی نَفْعاً وَلا ضَرّاً

خدایا من شام کردم در حالی که بنده خواری هستم که مالک سود و زیانی برای خویشتن نیستم

وَلا اَصْرِفُ عَنْها سُوَّءاً اَشْهَدُ بِذلِکَ عَلی نَفْسی

و نتوانم از خویشتن پیش آمد ناگواری را بازگردانم و این مطلبی است که من آن را بر خویش گواهی دهم

وَاَعْتَرِفُ لَکَ بِضَعْفِ قُوَّتی وَقِلَّةِ حیلَتی فَصَلِّ عَلی مُحَمَّدٍ وَ الِ مُحَمَّدٍ

و به ناتوانی خود و بیچارگی ام در برابرت اعتراف دارم، پس درود فرست بر محمد و آل محمد

وَاَنْجِزْ لی ما وَعَدْتَنی وَ جَمیعَ الْمُؤْمِنینَ وَالْمُؤْمِناتِ مِنَ الْمَغْفِرَةِ فی هذِهِ اللَّیْلَةِ

و وفا کن برایم بدانچه بر من و همه مؤمنین و مؤمنات وعده فرمودی از آمرزش در این شب

وَاَتْمِمْ عَلَیَّ ما اتَیْتَنی فَاِنّی عَبْدُکَ الْمِسْکینُ الْمُسْتَکینُ الضَّعیفُ الْفَقیرُ الْمَهینُ

و تمام کن بر من آنچه را به من دادی زیرا که من بنده بینوای مستمند ناتوان تهیدست خوار توام

اَللّهُمَّ لا تَجْعَلْنی ناسِیاً لِذِکْرِکَ فیما اَوْلَیْتَنی

خدایا قرار مده مرا فراموشکار از یاد خویش در آنچه به من انعام فرمودی

وَلا غافِلاً لاِِحْسانِکَ فیما اَعْطَیْتَنی وَلا ایِساً مِنْ اِجابَتِکَ وَاِنْ اَبْطَاَتْ عَنّی

و نه غافل از احسانت در آنچه به من عطا کردی و قرارم مده ناامید از اجابت خویش و اگرچه دیرزمانی طول کشد

فی سَرّاَّءَ اَوْ ضَرّاَّءَ اَوْ شِدَّةٍ اَوْ رَخاَّءٍ اَوْ عافِیَةٍ اَوْ بَلاَّءٍ اَوْ بُؤْسٍ اَوْ نَعْماَّءَ

چه در خوشی و چه در سختی در دشواری یا در آسایش در تندرستی یا گرفتاری در تنگدستی یا در نعمت

اِنَّکَ سَمیعُ الدُّعاَّءِ

براستی تو شنوای دعایی

استغفار

علاّمه مجلسی رحمه الله فرموده که:بهترین اعمال در این شب ها طلب آمرزش و دعا از برای مطالب دنیا و آخرت خود و پدر و مادر و خویشان خود و برادران مؤمن زنده و مرده ی ایشان است و اذکار و صلوات بر محمّد و آل محمّد علیهم السّلام آنچه مقدور شود اللّهمّ صلّ علی محمّد و آل محمّد.

دعای اللهم امدد لی فی عمری در شب بیست و سوم ماه رمضان (مفاتیح الجنان)

اللَّهُمَّ امْدُدْ لِی فِی عُمُرِی وَ أَوْسِعْ لِی فِی رِزْقِی وَ أَصِحَّ لِی جِسْمِی‏

ای خدا مرا عمر طولانی ده و رزقم را وسیع گردان و تنم را سالم بدار

وَ بَلِّغْنِی أَمَلِی وَ إِنْ کُنْتُ مِنَ الْأَشْقِیَاءِ فَامْحُنِی مِنَ الْأَشْقِیَاءِ وَ اکْتُبْنِی مِنَ السُّعَدَاءِ

و به آرزوهایم نایل ساز و اگر نام من در دفتر اهل شقاوت است محو گردان و از اهل سعادت رقم زن

فَإِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ الْمُنْزَلِ عَلَی نَبِیِّکَ الْمُرْسَلِ صَلَوَاتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ‏

که تو در کتاب آسمانی که بر پیمبر مرسل خود که رحمتت بر او و آل او باد فرستادی

(یَمْحُو اللَّهُ مَا یَشَاءُ وَ یُثْبِتُ وَ عِنْدَهُ أُمُّ الْکِتَابِ‏)( سوره رعد، آیه 39 )

فرمودی خدا هر چه را بخواهد محو و هرچه را بخواهد اثبات می‏کندو اصل کتاب آفرینش نزد اوست هر تصرف و تغییر در عالم تواند داد

دعای بعد از فرایض و نوافل

کفعمی در حاشیه بلد الامین نقل کرده که حضرت صادق علیه السلام در هر شب از دهه آخر بعد از فرایض و نوافل می خواند:

اللَّهُمَّ أَدِّ عَنَّا حَقَّ مَا مَضَی مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ اغْفِرْ لَنَا تَقْصِیرَنَا فِیهِ وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا مَقْبُولاً

بار خدایا ادا کن از بهر ما حق آنچه گذشته از ماه ‏رمضان و بیامرز تقصیر ما را در آن و بگیر آن را از ما پذیرفته و مقبول

وَ لاَ تُؤَاخِذْنَا بِإِسْرَافِنَا عَلَی أَنْفُسِنَا وَ اجْعَلْنَا مِنَ الْمَرْحُومِینَ وَ لاَ تَجْعَلْنَا مِنَ الْمَحْرُومِینَ‏

و مؤاخذه مکن ما را به اسراف ما بر نفس هامان و ما را از رحمت شدگان مقرر فرما و ما را از محرومان مگردان.

و فرمود هر که بگوید این را بیامرزد حق تعالی تقصیری که از او سر زده در ایام گذشته از ماه رمضان و نگه دارد او را از معاصی در بقیه ماه‏

استعاذه (مفاتیح الجنان)

شیخ کلینی در کافی از حضرت صادق علیه السلام روایت کرده که فرمود می گویی در دهه آخر ماه رمضان در هر شب‏

أَعُوذُ بِجَلاَلِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ أَنْ یَنْقَضِیَ عَنِّی شَهْرُ رَمَضَانَ‏

پناه می برم به جلال وجه کریمت که بگذرد از من ماه رمضان

أَوْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ وَ لَکَ قِبَلِی ذَنْبٌ أَوْ تَبِعَهٌ تُعَذِّبُنِی عَلَیْهِ‏

یا برآید سپیده دم از این شب بر من و من در پیشگاه تو بر خود گناه یا پیگردی داشته باشم که مرا بر آن عذاب فرمایی.