برخی دانشمندان ابراز نگرانی میکنند که کروناویروس ممکن است هیچگاه ناپدید نشود، سویههای جدیدی از ویروس به طور مرتب به وجود آیند که از دفاعهای بدنی بگریزند و امواجی از عفونتها دو تا سه بار در سال بروز کند.
نیویورک تایمز مشکل اصلی این است که کروناویروس سازگاری بیشتری برای عفونت دوباره افراد پیدا کرده است. از هم اکنون، افرادی که با زیرسویه اول کرونای اُمیکرون دچار عفونت شده بودند، عفونت های دوم با زیرسویه های جدیدتر اُمیکرون - BA.2 یا BA2.12.1 در آمریکا یا BA.4 و BA.5 در آمریکا را گزارش می کنند.
پژوهشگران می گویند ممکن است افرادی دچار عفونت سوم یا چهارم کرونا حتی در طول یک سال شوند و در درصد اندکی از افراد علائم برای ماه ها یا سال ها باقی بماند که به آن «کووید درازمدت» می گویند.
جولیت پولیام، متخصص اپیدمیولوژی در دانشگاه استلنباخ در آفریقای جنوبی می گوید: «از نظر من احتمالا کووید نوعی الگوی درازمدت پیدا می کند.»
او افزود: «ویروس به تحول یافتن ادامه می دهد و شمار بسیار زیادی از افراد در طول زندگی هایشان دچار عفونت های دوباره خواهند شد.»
مسئله عفونت های دوباره جدی تر از تصورات قبلی است
تعیین کمی اینکه افراد با چه فراوانی دچار عفونت دوباره می شوند، تاحدی به این علت است که بسیاری از عفونت ها اکنون گزارش نمی شوند. پولیام و همکارانش داده های کافی از آفریقای جنوبی جمع کرده اند تا بگویند میزان عفونت های گزارش نشده در مورد اُمیکرون بیشتر از سویه های قبلی است.
قرار نبود که امور اینگونه پیش برود. کارشناسان در ابتدای پاندمی تصور می کردند که ایمنی ناشی از واکسیناسیون یا عفونت های قبلی مانع از عفونت های دوباره خواهد شد.
سویه اُمیکرون این امیدها را بر باد داد. اُمیکرون و بسیاری از اخلافش بر خلاف سویه های قبلی، طوری تحول پیدا کرده اند که به طور نسبی از ایمنی بگریزند. این وضعیت باعث می شود هر کسی- حتی کسانی که چندین بار واکسن زده اند- در مقابل عفونت های متعدد حساس باقی بمانند.
کریستین آندرسن، ویروس شناس در انستیتو اسکریپس در سان دیه گو می گوید: «اگر شیوه مدیریت بیماری بوسیله به شیوه کنونی ادامه یابد، اغلب افراد دست کم چند بار در سال دچار عفونت کرونا می شوند. من اگر سیر وقایع اینگونه پیش نرود، من بسیار شگفت زده خواهم شد.»
سویه های جدید سودمندی بنیادی واکسن های کرونا را تغییر نداده اند. اغلب افرادی که سه یا حتی دو دوز واکسن را دریافت کرده اند، اگر آزمایش مثبت کرونا پیدا کنند، آنقدر بیمار نخواهند شد که نیازی به مراقبت پزشکی پیدا کنند و به نظر می رسد تزریق دوز یادآور یا تقویتی واکسن مانند عفونت های قبلی با ویروس احتمال عفونت دوباره را کاهش دهد- هر چند نه خیلی زیاد.
کرونا مانند آنفلوانزا عمل نمی کند
بسیاری از کارشناسان در ابتدای پاندمی انتظاراتشان از کروناویروس را بر پایه دانسته هایشان از آنفلوآنزا که بیش از هر ویروس دیگری با آن آشنا بودند، گذاشتند. آنها پیش بینی کردند که مانند آنفلوآنزا، ممکن است هر سال یک شیوع بزرگ و با بیشترین احتمال در پاییز رخ دهد و شیوه به حداقل رساندن انتشار ویروس واکسینه کردن افراد پیش از رسیدن فصل سرد است.
در عوض، کروناویروس بیشتر مانند چهار خویشاوند نزدیکش که همیشه در حال چرخش هستند و باعث ایجاد سرماخوردگی در طول سال می شوند، عمل می کند. جفری شامان، متخصص اپیدمیولوژی در دانشگاه کلمبیا در نیویورک می گوید، با بررسی کروناویروس های عامل سرماخوردگی، «ما افرادی را دیدیم که چند بار در طول یک سول دچار عفونت می شوند.»
او می گوید اگر معلوم شود که عفونت های دوباره حالتی هنجاری برای کروناویروس است، این ویروس «دیگر صرفا یک بیماری سال یک بار در موقع زمستان» و فقط یک عامل جزئی آزارنده از لحاظ میزان عوارض و مرگ ومیری که ایجاد می کند، نخواهد بود.
پولیام می گوید عفونت های دوباره با سویه های قبلی ویروس از جمله دلتا رخ داده بودند، اما نسبتا کمیاب بودند. اما در ماه سپتامبر (شهریور)، شتاب عفونت های دوباره در آفریقای جنوبی اوج گرفت و تا ماه نوامبر (آبان) به طور قابل توجهی بالا ماند.
عفونت های دوباره در آفریقای جنوبی مانند آمریکا ممکن است حتی بیشتر مورد توجه قرار گیرند، زیرا بسیاری از افراد دست کم یک بار واکسن زده اند یا دچار عفونت شده اند.
پولیام می گوید: «ادراک موضوع آنچه را واقعا به طور زیست شناختی در جریان است، بزرگتر جلوه می دهد. مسئله فقط این است که شمار بیشتری واجد شرایط برای عفونت دوباره هستند.»
اُمیکرون چشم انداز جدیدی ایجاد می کند
سویه اُمیکرون به قدر کافی متفاوت از سویه دلتا بود و دلتا تفاوت کافی با سویه های ابتدایی تر ویروس داشت که برخی از عفونت ها دوباره قابل انتظار باشد. اما اکنون، به نظر می رسد که اشکال جدیدتری تحول یافته اند که با تغییرات نسبتا اندکی در رمز ژنتیکی در دفاع های ایمنی نفوذ می کنند.
آلکس سیگال، ویروس شناس در انستیتوی پژوهش بهداشت آفریقا می گوید: «این وضعیت واقعا مرا تا حدی شگفت زده کرد. تصور من این بود که ما نیاز به سویه کاملا جدید از کروناویروس داریم تا بتواند از ایمنی قبلی بگریزد. اما در واقع، به نظر می رسد که چنین شرطی لازم نیست.»
عفونت با اُمیکرون پاسخ ایمنی ضعیف تری ایجاد می کند که ظاهرا در مقایسه با سویه های پیشین به سرعت فروکش می کند. گرچه زیرسویه های جدیدتر اُمیکرون بسیار به هم نزدیک هستند، اما از لحاظ چشم انداز ایمنی که آنقدر با هم متفاوت هستند که عفونت با یکی از آنها حفاظت چندانی در برابر دیگران ایجاد نکند - و یقینا این حفاظت پس از سه تا چهار ماه ادامه پیدا نخواهد کرد.
با این وجود، خبر خوب این است که اغلب افرادی که دچار عفونت دوباره با زیرسویه های جدید اُمیکرون می شوند، بیماری وخیمی پیدا نمی کنند. دست کم در لحظه کنونی، ویروس هنوز به مسیری وارد نشده است که دستگاه ایمنی را به طور کامل دور بزند.
سیگال گفت: «احتمالا بهترین وضعیتی است که برای حال حاضر می توان متصور شد. خطر بزرگ ممکن است هنگامی بروز کند که سویه ای کاملا متفاوت ظهور کند.»
با این وجود، هر عفونتی ممکن است فرد را در معرض خطر دچار شدن به کووید درازمدت، مجموعه ای از علائم که می تواند برای ماه ها یا سال ها باقی بماند، قرار دهد. هنوز خیلی زود است که دانست عفونت اُمیکرون به خصوص در افراد واکسینه شده به چه میزان به کووید درازمدت خواهد انجامید.
کارشناسان دیگر می گویند برای برآمدن از پس این ویروس در حال تغییر و تحول واکسن های کووید باید با سرعت بیشتری روزآمد شوند، حتی سریع تر از واکسن های آنفلوانزا که سالانه روزآمد می شوند. به گفته آنها، حتی واکسنی با تطابق ناکامل با یک شکل جدید کروناویروس می تواند ایمنی را گسترش دهد و تا حدی محافظت ایجاد کند.
آندرسن می گوید: «هر باری که ما فکر می کنیم که مشکلات را حل کرده ایم، هر بار که فکر می کنیم دست بالا را داریم، ویروس شگرد جدیدی را رو می کند. شیوه تحت کنترل گرفتن این ویروس این نیست که بگذاریم همه هر سال چند بار در سال دچار عفونت کرونا شوند و امیدوار باشیم که آنها دچار هیچ عارضه ای نمی شوند.»