بهترین زمان برای دعا کردن و شرایط استجابت دعا

دعا یکی از بهترین راه های ارتباط با خدا و برترین عبادت‌ ها در دین اسلام است. خداوند در قرآن درباره دعا کردن می فرماید بخوانید مرا تا اجابت کنم شما را، برای مورد اجابت قرار گرفتن دعاها شرایطی لازم است که یکی از آنها توجه به وقت دعاست. ائمه و معصومین در احادیثی به بهترین زمان دعا برای اجابت شدن اشاره نموده اند که در ادامه این بخش این احادیث را آورده ایم.

امام جعفر صادق (علیه‌السلام) می فرمایند:

عَلَیکُمْ بِالدُّعَاءِ فِی اَدْبَارِ الصَّلَوَاتِ فَإِنَّهُ مُستجابٌ.

بر شما باد بعد از هر نماز دعا کنید. دعا بعد از نمازها مستجاب است. (خصال، ج ٢، ص ٨٥)

پیامبر گرامی اسلام صلی‌الله علیه و آله و سلم می فرمایند:

الدُّعاءُ بَینَ الاَذانِ وَ الاِقامةِ لایردُّ.

دعا بین اذان و اقامه رد نمی‌شود. (آن را غنیمت بشمارید). (مواعظ‌ عددیه، ص ٤)

امام صادق (ع) فرمودند:

یستجاب الدعاء فی اربعه مواطن، فی الوتر و بعد الفجر و بعد الظهر و بعد المغرب؛

دعا در چهار وقت به اجابت می‌رسد:آخر شب قبل از اذان صبح، بعد از اذان صبح، بعد از نماز ظهر و بعد از مغرب. (کلینی، کافی، ج2، ص477.)

حضرت صادق علیه السّلام فرمود:

من تقدم فی الدعاء استجیب له اذا نزل به البلاء و قالت الملائکه صوت معروف ولم یحجب عن السماء و من لم یتقدم فی الدعاء لم یستجب له اذا نزل به البلاء و قالت الملائکه ان ذالصوت لا تعرفُه؛

کسی‌ که قبل از بلا دعا کند هنگام بلا دعایش مستجاب می‌شود و ملائکه گویند صدای این شخص آشناست و دعا به آسمان می‌رود و کسی‌که قبل از بلا دعا نکند هنگام نزول بلا، دعایش مستجاب نمی‌شود و ملائکه گویند صدای این شخص را نمی‌شناسیم. (کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج2، ص472)

امام جعفرصادق علیه السلام می فرمایند:

اِنّ اللهَ تبارکَ وَ تعالی فَرَضَ الصَلوةَ فی اَفضَلِ السّاعاتِ فَعَلَیکُم بِالدُّعاءِ فی أَدبارِ الصَّلوةِ.

خدای تبارک و تعالی نماز را در افضل اوقات شبانه‌روز قرار داده شما (غنیمت بدارید و) خود را ملزم کنید که بعد از هر نماز دعا نمائید. (وسائل، ج ٤، ص ١١٤٨)

امام صادق (ع) فرمود:

سه وقت است که در آن، حجاب و مانعی از جانب خداوند برای استجابت دعا نیست:دعا بعد از نماز واجب، هنگام فرود آمدن باران، ظاهر شدن نشانه‏ ای از نشانه‏ های قدرت پروردگار در زمین که بر خلاف طبیعت و عادت باشد. (شیخ طوسی، الأمالی، ص 280)

نحوه دعا کردن طبق سخن امام صادق (ع)

امام صادق (ع) در مورد نحوه دعا کردن می فرمایند:

مَن کانَت لَهُ الی اللهِ عزَّوَجلَّ حاجةٌ فَلیبدأْ بِالصَّلوةِ عَلی محمدٍ وَ آلهِ ثُمَّ یسأَلُ حاجَتَهُ ثُمَّ یختِمْ بِالصَّلوةِ عَلی مُحَمّدٍ وآلِ مُحَمّدٍ علیهم‌السلام.

هر کس به سوی خدای متعال حاجتی دارد در آغاز بر محمد و آل محمد علیهم‌السلام صلوات بفرستد بعد حاجت خود را بخواهد و با یک صلوات دیگر آن را ختم نماید (تا باعث اجابت گردد). (وسائل، ج ٤، ص ١١٣٧)

امام جعفر صادق (علیه‌السلام) فرمودند:

مَن دَعا وَ لَم یذکُرِ النَّبی(ص) رَفرَفَ الدُّعاءُ عَلی رَأسِهِ فَاِذا ذَکَرالنّبی(ص) رُفعَ الدُّعاءُ.

کسی که دعا کند ولی نام پیغمبر اکرم(ص) را نبرد، دعا بالای سر او (همچون پرنده) بال می‌زند، همین که نام حضرت را بُرد دعا بالا می‌رود. (اصول کافی، ج ٤، ص ٢٤٨)