بخش پرورشی مدارس ایران، منفعل ترین بخش در امر سلامت روان و توجه به تربیت اجتماعی است. وضعیت روحی و روانی دانش آموزان نه تنها ایرانی که در جهان نیز نسل کودک و نوجوان نیاز توجه به سلامت روان دارند به شکلی که طبق یک پژوهش جهانی، 74 درصد از والدین فکر می کنند که مدارس باید روزهای بهداشت روانی را در نظر بگیرند.

وضعیت خشونت و تمایل به خودکشی در مدارس طبق آمار رسمی

نکته قابل تامل آنجاست که طبق آخرین آمار که اتفاقا از سوی آموزش و پرورش، وزارت آموزش و پرورش در 15 آبان ماه سال 1400 اعلام شده است و براساس نتایج ارزیابی‌های صورت گرفته مبتنی بر داده‌های "سامانه پایش و آسیب های اجتماعی دانش آموزان" است، در 6 سال گذشته، رشد حدود ۱۰ برابری میزان خطر پذیری دانش آموزان (با رشد سالانه حدود ۱/۵ درصد) ایجاد شده است که و متاسفانه در طی چهار سال گذشته، «خشونت» رتبه اول را بین خطرپذیری دانش آموزان و «خودکشی» نیز همواره یکی از سه خطر اول تهدید کننده دانش آموزان در زمینه رفتارهای پرخطر بوده است. اما با اعلام این آمار و آگاهی به این میزان بحران روحی و روانی در بین دانش آموزان هیچ تدبیری برای بهبود شرایط روحی و رفتاری دانش آموزان ایجاد نشده است. هماهنگی خاصی با بهزیستی شکل نگرفته و مثلا زنگ بهداشت روان است. دانش آموزان بیان می کنند که هیچ وقت مربی های پرورشی برای نظارت بر روان ، آنها را مورد پایش قرار نداده اند.

البته باید گفت این ضعف در عملکرد بخش آموزشی تنها مختص به ایران نیست و با برهم ریختگی روانی نسل کودک و نوجوان فعلی ، بخش آموزش کشورها باید سلامت روان این قشر جوامع را جدی بگیرند که گویا اکثریت سیاستمداران به اهمیت این موضوع پی نبرده اند.

فاکتورهای زیادی وجود دارد که والدین هنگام انتخاب مدرسه یا منطقه آن، برای فرزندانشان باید در نظر بگیرند، مانند کیفیت آموزش، دسترسی به فرصت های اجتماعی که توجه به این بخش ها می تواند تصمیم سختی باشد. اما اگر سلامت روان فرزند اولویت اصلی خانواده ها باشد باید به طور جد از آموزش و پرورش خواهان توجه به بخش روان و تربیت دانش آموزان باشند. تربیت در بخش تربیت رفتارهای اجتماعی بسیار مهم است زیرا نسل کودک و نوجوان فعلی با توجه به خصوصیات نسل خود و از سوی دیگر درگیری با چند سال دوره همه گیری دچاربحران های رفتار شده اند.

زنگ سلامت روان به مدارس اضافه شود

والدین کودکان و نوجوانان می گویند که فرزندان 8 تا 17 ساله آن ها در دوره همه گیری کرونا، دچار آسیب در بخش سلامت روان شده اند. علاوه بر این، بیش از یک سوم از والدین تغییرات خلقی و رفتاری را در فرزندان خود مشاهده کردند، به طوری که 37 درصد متوجه شدند فرزندشان در معاشرت با مشکل مواجه هستند و معتقد هستند که مدارس باید روزهای سلامت روان را برای دانش آموزان تعیین کنند.

آموزش و پرورش با کمی بررسی در رفتارهای دانش آموزان در دو ماه بازگشایی مدارس در میانه همه گیری کرونا به این مهم پی خواهد برد که کودکان و نوجوانان بخصوص نوجوانان دچار چه بحران های رفتاری و روحی هستند. بررسی این امر زیاد هم سخت نیست نیاز به یک جستجو در تصاویر منتشر از روزهای بازگشایی مدارس در آن دوره است.

بی توجهی به روان دانش آموزان به حتم پاییز پر ماجرایی را در مدارس ایران به همراه خواهد داشت که در زمستان و بهار و سال های بعد ماجراهایی که حاکی از بهم ریختگی ذهنی دانش آموزان است بیشتر و بیشتر خواهد شد. پیشگیری به حتم بهتر و کم هزینه تر برای آموزش و پرورش و جامعه خواهد بود.

نکته مهم اینکه والدینی که توان مالی این را دارند که کودکان و نوجوانان خود را به طور منظم نزد روانشناس کودک و نوجوان ببرند و از این علم پزشکی بهره ببرند از تاثیر بهبود رفتاری و برخورد های روانی فرزند خود می گویند.

روانشناسان و جامعه شناسان به کمک دانش آموزان بیایند

البته در این امر جامعه روانشناسی و جامعه شناسی می توانند بسته های پیشنهادی خود را به آموزش و پرورش ارائه دهند و در بهبود سلامت قشر کودک و نوجوان کشور سهیم باشند. به حتم جامعه سالم روانی، جامعه آرام تری برای زیست همه سنین و همه اقشار و طبقات است.