امیرمهدی صبایی گفت: سازمان بورس با اتکا به اختیارات قانونی و حمایت از حقوق سهامداران و بازار سرمایه و با اتکا به اختیارات مصرح قانونی خود، تا این لحظه تصمیمی برای لغو عرضه دنا پلاس شرکت ایران‌خودرو در بورس کالا نگرفته و فرآیندهای عرضه و ثبت سفارش در حال انجام است.

امیرمهدی صبایی، مدیر نظارت بر بورس‌های سازمان بورس در رابطه با عدم پذیرش درخواست شرکت ایران‌خودرو برای لغو عرضه دنا پلاس در بورس کالا گفت: سازمان بورس با اتکا به اختیارات قانونی و حمایت از حقوق سهامداران و بازار سرمایه و با اتکا به اختیارات مصرح قانونی خود، تا این لحظه تصمیمی برای لغو عرضه دنا پلاس شرکت ایران‌خودرو در بورس کالا نگرفته و فرآیندهای عرضه و ثبت سفارش در حال انجام است.

وی افزود: متقاضیان می‌توانند در چارچوب اطلاعیه عرضه اقدام به ثبت سفارش نمایند.

یارانه 210 میلیونی ایران خودرو به مشتریان

طرح فروش فوق العاده ایران خودرو از 18 دی ماه آغاز شده و قرار است تا 24 دی ادامه داشته باشد. اما کدام خودروها در این طرح عرضه می‌شود؟

سورن‌پلاس دوگانه‌سوز، پارس سال سفارشی (‌ELX)، پارس سال سفارش با موتور XU۷P و راناپلاس محصولاتی چهار خودرویی هستند که در این مرحله عرضه می‌شود. اما قیمت بازار آزاد و کارخانه این خودروها چقدر است؟

سورن پلاس دوگانه‌ سوز یکی از چهار خودروی عرضه شده در این طرح جدید ایران خودرو است. امروز 20 دی ماه 1401 قیمت بازار آزاد سورن پلاس دوگانه سوز تیپ یک 491 میلیون تومان اعلام شده است. اما قیمت کارخانه سورن پلاس 281 میلیون تومان است.

بر این اساس اختلاف قیمت کارخانه و بازار آزاد سورن پلاس، 210 میلیون تومان است. به عبارتی مادران دارای دو فرزند، مالکان خودروهای فرسوده و افراد عادی می‌توانند در صورت برنده شدن در قرعه کشی ایران خودرو، از یارانه لاعوض 210 میلیون تومانی برخوردار شوند.

قیمت سورن پلاس تیپ سه هم در بازار آزاد 516 میلیون تومان عنوان شده است.

چه کسانی می‌توانند در طرح ایران خودرو شرکت کنند؟

پیش از این گفته شده بود که تنها مادران دارای دو فرزند و بیشتر و مالکان خودروهای فرسوده می‌توانند در طرح فروش فوق العاده و پیش فروش خودروسازان شرکت کنند. گروه اول یعنی مادران دارای سهمیه 50 درصدی هستند و گروه دوم که مالکان خودروهای فرسوده هستند سهمیه 30 درصدی دارند. مردم عادی هم قرار بود که برای خرید خودرو به بورس کالا مراجعه کنند. اما در این مرحله فعلا افراد عادی هم امکان ثبت نام دارند.

البته از زمان شروع طرح فروش فوق العاده ایران خودرو از 18 دی ماه تاکنون سامانه این خودروساز دچار اختلال شده و تاکنون آمارها می‌گوید تنها 10 هزار نفر توانسته‌اند در این طرح ثبت نام کنند.

برای همین ایران خودرو مدت زمان ثبت نام خود را تا 24 دی ماه تمدید کرده است. اما امروز 20 دی ماه گزارش‌ها از اختلال سامانه خبر می‌دهد و این اختلال هنوز برطرف نشده است.

بازار داغ حواله های ایران خودرو / حواله سورن پلاس چند؟

با شروع هر مرحله از قرعه‌کشی خودرو، بازار آگهی‌هایی که در گوشه‌گوشه شهر به چشم می‌خورند، داغ می‌شود. روی هر کدام از آنها جمله‌ای شبیه به «حواله خودروی شما را خریداریم» دیده می‌شود. به نظر می‌رسد با رشد قیمت خودرو در بازار، قیمت‌های پیشنهادی برای حواله‌های خودرو نیز افزایش پیدا کرده است.

«دنیای اقتصاد» برای بررسی این بازار به سراغ چند خریدار و فروشنده حواله‌های خودرویی رفت. این‌طور به نظر می‌رسد که میزان گردش پول در این بازار غیرقانونی بسیار بیشتر از حد تصور است. یک خریدار حواله خودرو می‌گوید حواله پژو پارس سال را حدود ۱۸۰میلیون تومان می‌خرد. این در حالی است که قیمت حواله این خودرو مردادماه در بیشترین حالت ممکن ۹۰میلیون تومان بود. با‌این‌حال این بیشترین قیمتی نیست که دلالان بازار خودرو حاضر هستند برای حواله خودرو بپردازند. یک دلال خودرو می‌گوید حواله برخی از خودروهای مونتاژی چینی را تا ۴۰۰میلیون تومان خریداری می‌کند.

قیمت یک پژو پارس سال روز گذشته در بازار خودرو، ۴۸۰میلیون تومان بود. قیمت کارخانه‌ای این خودرو معادل ۱۶۵میلیون و ۸۶۲هزار تومان است. بنابراین یک دلال حواله‌های خودرو، با خرید یک حواله پژو پارس به قیمت ۱۸۰میلیون تومان و خرید خودرو از کارخانه، مجموعا ۳۴۵میلیون و ۸۶۲هزار تومان برای خرید یک خودرو از کارخانه هزینه می‌کند. این دلال می‌تواند این خودرو را ۴۸۰میلیون تومان در بازار به فروش برساند و معادل ۱۳۴میلیون و ۱۳۸هزار تومان سود کند. جالب اینکه قیمت حواله پژو پارس از قیمت کارخانه‌ای این خودرو پیشی گرفته است. یعنی کسی که تنها در قرعه‌کشی خودرو ثبت‌نام کرده و آنقدر خوش‌شانس بوده که برنده شود، بدون اینکه حتی خودرو را خریداری کند، پول بیشتری نسبت به تولیدکننده به جیب می‌زند. در مورد پژو پارس تفاوت قیمت حواله خودرو با خود خودرو ۱۴میلیون و ۱۳۸هزار تومان است، یعنی بیش از ۱۴میلیون تومان بیشتر از کارخانه پول می‌گیرد، که البته از آنجا که هزینه‌ای به جز اتصال به اینترنت و ثبت‌نام در سایت نکرده است کل آن سود است.

همچنین حواله سورن پلاس حدودا ۱۴۵میلیون تومان در این بازار زیرزمینی خرید و فروش می‌شود. قیمت کارخانه‌ای این خودرو ۲۶۱میلیون و ۴۲۲هزار تومان بوده و در بازار آزاد حدودا ۴۶۰میلیون تومان قیمت‌گذاری شده است. بنابراین دلال با خرید یک حواله سورن پلاس و پرداخت هزینه آن به کارخانه، مجموعا ۴۰۶میلیون و ۴۲۲هزار تومان هزینه می‌کند که با فروش آن در بازار می‌تواند ۵۳میلیون و ۵۷۶هزار تومان سود کند. در مورد حواله باقی خودروها نیز تقریبا مشابه است و سودهای کلانی را عاید برنده لاتاری خودرو و همچنین دلالان و خریداران حواله می‌کند.

در مورد مادران دارای دو فرزند و بیشتر، این سود وجه دیگری هم دارد و آنها می‌توانند بدون حتی ثبت‌نام و معرض امتحان گذاشتن شانس خود، کد ملی خود را ۱۵میلیون تومان اجاره دهند؛ بااین‌حال اگر صبر بیشتری داشته باشند با توجه به سهمیه ۵۰درصدی خود شانس بالایی برای برنده شدن خودرو دارند و می‌توانند سود خود را به ۱۰ برابر افزایش دهند. به نظر می‌رسد این انتخاب پرسودتری برای مادران باشد، بنابراین احتمالا دلالان سعی می‌کنند کد ملی مادران را از اقشاری بگیرند که دسترسی کمتری به اطلاعات این‌چنینی دارند. این‌طور به نظر می‌رسد که گرچه وضعیت فعلی صنعت و بازار خودرو برای ذی‌نفعان اصلی آن، یعنی تولیدکننده و مصرف‌کننده، به هیچ عنوان راضی‌کننده نیست، اما توانسته سودهای بسیار بزرگ و غیرمنطقی را برای دلالان به ارمغان بیاورد. شاید تنها راه برون‌رفت از چنین وضعیتی ایجاد رقابت در بازار خودرو و نزدیک‌ کردن قیمت کارخانه و بازار به یکدیگر باشد تا مصرف‌کنندگان مجبور به پرداخت قیمت‌های چندبرابری برای پر شدن جیب دلالان و واسطه‌ها نباشند.