استان های شمالی کشور در فصل بهار و تابستان میزبان گردشگران و طبیعت گردان بسیاری است که برای دیدن دریا، جنگل و استراحت به این سمت روانه می شوند اما هنوز هم بخش عظیمی از طبیعت این مناطق برای مردم ناشناخته باقی مانده است.

اغلب اسامی و تصاویر آبشار نیاگارا در مرز آمریکا و کانادا، آبشار هاناکاپی آی در هاوایی و آبشار ایگوآزو در آرژانتین برای بسیاری از مردم جهان آشناست اما آیا می دانید بلندترین آبشار ایران چه نام دارد و در کجا واقع شده است؟

بلندترین آبشار ایران به نام آبشار لاتون در ارتفاعات شهرستان مرزی بندر آستارا در غرب استان گیلان واقع شده است که شهرت ملی و جهانی دارد. آبشار لاتون به‌عنوان یک اثر طبیعی و ارزشمند در سال ۱۳۹۸ به شماره ثبت ملی ۶۴۵ در فهرست میراث طبیعی کشور قرار گرفت و بلندترین آبشار شمال ایران محسوب می‌شود.

این آبشار مرتفع و دیدنی در مجاورت کوه استوار اسپیناس و در میان جنگلی انبوه با گیاهان سرسبز جای گرفته است.سرتاسر جنگل نیز پوشیده از درختانی چون آلو، به، گلابی، گردو، فندق و سیب وحشی است علیرغم وجود انبوه درختان بلند و سرسبز در این منطقه آبشار از فاصله 500 متری قابل رویت است.

آبشار لاتون در هر چهار فصل سال دارای آب است و فقط میزان حجم آب در فصول مختلف تغییر می کند. این آبشار طبیعی یکی از ۳۰ آبشار بلند جهان است و از بلندترین آبشارهای ایران محسوب می‌شود. ارتفاع آبریز اصلی و فوقانی آبشار لاتون ۱۰۵ متر و عرض آن پنج متر است. همچنین آبریز تحتانی لاتون ۶۵ متر با پهنای ۱۰ متر است و درمجموع ارتفاع آن به ۱۰۷ متر می‌رسد.

آبشار لاتون از دامنه‌های شرق کوه اسپیناس یا اسپینه سرچشمه می‌گیرد و به رودخانه لوندویل که با طول ۱۷ کیلومتر خود نیز از کوه اسپیناس سرچشمه گرفته سرازیر می‌شود و با شیب تندی به‌سمت کوته کومه و لوندویل حرکت می‌کند و در نهایت وارد دریای خزر می‌شود.

آبشار لاتون در خطه شمالی کشور و در مرز دو استان گیلان و اردبیل واقع شده است. این آبشار طبیعی و چشم نواز یکی از مناطق دیدنی آستارا به شمار می آید که در ارتفاعات این شهر بندری و ۱۵ کیلومتری جنوب آن در شهر لوندویل و ۶ کیلومتری روستای کوته کومه قرار گرفته است.

یکی دیگر جذابیت های این منطقه وجود تنها آبگرم درون جنگلی کشور به نام «کوته کومه» و آسیاب آبی 300 ساله «آسیه شوان» در مسیر آغازین و میانی صعود به قله است که البته در سال های اخیر به دلیل عدم نظارت و رسیدگی مسئولان، فرسوده و تخریب شده است و در آستانه نابودی قرار دارد.

در طی مسیر رسیدن به لاتون مناظر و چشم‌انداز بی‌نظیری همچون آبشارها، تپه‌های جنگلی و بسیار زیبا با چشمه‌های فراوان با آبی خنک و نوشیدنی وجود دارد که تماشای آن رو ح و روان هر بیننده ای را جلا می دهد.

*روستای کوته کومه: این روستا در نزدیکی آبشار لاتون واقع شده و بهترین گزینه برای روستاگردی است و دارای جاذبه‌های چون آبگرم، آسیابی به نام آسیه شوان، گورستان قدیمی است.

*آبگرم کوته موته: تنها آبگرم درون جنگلی کشور است که در ابتدای مسیر صعود به لاتون قابل مشاهده است. این آبگرم دارای سه دوش و یک استخر، پارکینگ، بوفه، سرویس بهداشتی و اتاق‌هایی جهت پذیرایی از گردشگران و مسافران هستند.

*آبشارها: در نزدیکی لاتون و بالا دست آن سه حوض بزرگ طبیعی با سه آبشار ۱۰ متری نیز وجود دارد که آنها نیز قابل رویت و استفاده است و می توانید با حضور در آن لحظات مفرحی را برای خود رقم بزنید. انتهای مسیر منتهی به آبشار لاتون وخصوصا ما بین دو آبشار ۱۰۵ و ۶۵ متری نیز دارای پرتگاه‌های خطرناکی است که بایدکاملا مراقب باشید.

*قلعه لاتون : روی کوه اسپیناس یا اسپینه که در نزدیکی آبشار لاتون قرار دارد قلعه‌ای تاریخی به چشم می خورد. این قلعه متعلق به بابک خرمدین و معروف به قلعه اسپینه یا اسپیناس است.

*قله اسپیناس: در بسیاری از عکس‌های آبشار لاتون قله‌ای نمایان است که بنایی شبیه به قلعه روی آن دیده می شود.اسپیناس یا اسپینه با ارتفاع ۲۱۰۵ متر از سطح دریاهای آزاد دارد بلندترین قله در منطقه لوندویل و آستارا است. نوک قله صخره‌ای و دیواره‌هایی عمودی دارد که از دور شبیه قلعه‌ است.

هر ساله برخی از کوهنوردان و طبیعت گردان ایرانی و خارجی از این مناطق بازدید می کنند. هرچند هنوز بسیاری از اماکن تاریخی و مناظر بکر طبیعی داخلی برای ایرانیان ناشناخته است اما توریست هایی از کشورهای ژاپن، کره جنوبی، چین، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، فرانسه، ایتالیا، اسپانیا برای بازدید از این آبشار به ایران سفر می کنند و مبالغان خوبی برای معرفی و تبلیغ جاذبه های طبیعی ایران به سایر مردم دنیا هستند.