در ۱۸ ذی‌حجه سال دهم هجری در زمان بازگشت از حج‌الوداع آیه بلاغ به رسول خدا نازل شد که در این آیه خداوند می‌فرماید: «یا أَیُّهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَیْکَ مِنْ رَبِّکَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ؛ ای پیامبر، آنچه را از جانب پروردگارت به تو نازل شده، ابلاغ کن؛ و اگر نکنی رسالتت را به انجام نرسانده‌ای.» حضرت محمد (ص) نیز در محلی به نام غدیر خم توقف کرد تا همراهانش گرد ایشان آیند سپس خطبه‌ای ایراد کرد و بعد از آن حضرت علی (ع) را فراخواند و ایشان را به عنوان جانشین خویش معرفی کرد.

به همین مناسبت اعمال عید غدیر منتشر شده است.

روزه گرفتن

از مهمترین اعمالی که در روز عید غدیر بسیار سفارش شده، روزه گرفتن است.

افطاری دادن

در میان اعامل روز غدیر افطاری دادن به مؤمن جایگاهی والا دارد. بر اساس روایات در این عمل فضیلتی بزرگ نهفته است. امام علی (ع) می‌فرماید: کسی که مؤمن روزه‌داری را در غدیر افطار دهد، مانند این است که ده فئام را افطار داده است، فردی پرسید: ای امیرمؤمنان (ع) «فئام» چیست؟ حضرت فرمود: صد هزار پیامبر (ص) و صدیق و شهید، آنگاه ادامه داد: پس چگونه خواهد بود فضیلت کسی که جمعی از مؤمنین و مؤمنات را تکفل کند.

نماز روز عید غدیر

امام صادق (ع) می‌فرماید: «هنگام ظهر، دو رکعت نماز خوانده شود؛ در هر رکعت یک سوره حمد، ده مرتبه سوره توحید، ده مرتبه سوره قدر و ده مرتبه آیة الکرسی»؛ اما چنانچه یک بار سوره حمد و یک بار سوره توحید خوانده شود هم کفایت می‌کند. پس از نماز، تسبیح حضرت زهرا (س) گفته شود؛ و پس از آن، دعایی خوانده شود که در کتاب‌های دعاهاآمده است.

عقد اخوت (برادر شدن)

روز ولایت روز برادری است و روز برادری روز ولایت است، این دو با یکدیگر پیوندی ناگسستنی دارند و حلقه وصلشان ایمان است؛ زیرا از سویی ایمان با ولایت پا می‌گیرد و از سوی دیگر اهل ایمان برادر یکدیگرند «انما المؤمنون اخوة»، به همین دلیل عقد برادری یکی از آداب روز غدیر شمرده شده است.

این عقد به صورت زیر است: یکی از دو نفر دست راست خود را بر دست راست دیگری می‌گذارد و می‌گوید:

«وَآخَیْتُکَ فِی اللهِ، وَصافَیْتُکَ فِی اللهِ، وَصافَحْتُکَ فِی اللهِ، وَعاهَدْتُ اللهَ وَمَلائِکَتَهُ وَکُتُبَهُ وَرُسُلَهُ وَاَنْبِیآءَهُ وَالاَْئِمَّةَ الْمَعْصُومینَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ عَلی اَنّی اِنْ کُنْتُ مِنْ اَهْلِ الْجَنَّةِ وَالشَّفاعَةِ وَاُذِنَ لی بِاَنْ اَدْخُلَ الْجَنَّةَ لا اَدْخُلُها اِلاّ وَاَنْتَ مَعی»

با تو در راه خدا برادر می‌شوم، با تو در راه خدا راه صفا و صمیمیت در پیش می‌گیرم، با تو در راه خدا دست می‌دهم و با خدا، ملائکه، کتاب‌ها، فرستادگان و پیامبرانش و ائمه معصومین (ع) عهد می‌بندم که اگر از اهل بهشت و شفاعت شده، اجازه ورود به بهشت یافتم، داخل آن نشوم مگر آنکه تو با من همراه شوی.

آنگاه دیگری می‌گوید: «قَبِلْتُ» قبول کردم. سپس می‌گوید: «اَسْقَطْتُ عَنْکَ جَمیعَ حُقُوقِ الاُخُوَّةِ ما خلأ الشَّفاعَةَ وَالدُّعآءَ وَالزِّیارَةَ»؛ جز شفاعت و دعا و زیارت، همه حقوق برادری را ساقط کردم.

دعای ندبه:

مستحب است دعای ندبه را در چهار عید یعنی عید فطر و قربان و غدیر و روز جمعه بخوانند.

انجام غسل

امام صادق (ع) می‌فرماید: «[در روز غدیر] موقع ظهر غسل کنید». در بعضی منابع هم به غسل در ابتدای روز سفارش شده است؛ اما انجام هر یک از این دو، در رسیدنبه ثواب کافی است.

پوشیدن لباس پاکیزه و نو

امام صادق (ع) فرمود: در روز غدیر لازم است مؤمن پاکیزه‌ترین و فاخرترین لباس خود را بپوشد، مرحوم میرزا جواد آقا تبریزی این عمل را از مستحبات مؤکد غدیر می‌شمرد.

مصافحه کردن

مصافحه یا دست دادن از آداب اسلامی است و در روز عید غدیر به آن تاکید بیشتری شده است. امام علی علیه السلام می‌فرمایند: «روز عید غدیر هنگامی که یکدیگر را ملاقات می‌کنید با هم مصافحه کنید.»

ذکر مخصوصی نیز در این روز هنگام مصافحه سفارش شده است که عبارت است از؛ «الحمد لله الذی جعلنا من المتمسکین بولایت امیرالمؤمنین و الائمه علیهم السلام؛ سپاس خدای را که ما را از جمله درآویختگان به ولایت امیرالمؤمنین علی و ائمه علیهم السلام قرار داد.»

صله رحم

صله رحم از پسندیده‌ترین آداب اسلامی است و شرع مقدس اسلام بر این مطلب تأکید فراوان نموده است؛ اما در روز عید غدیر بر این نکته سفارش بیشتری شده است. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: «از کارهایی که در روز عید غدیر مستحب است صله رحم است.»

رفع حاجت مؤمنان

رفع حاجت مومنان از جمله اعمالی است که اسلام برای آن ارزش خاصی قائل شده است و ائمه آن را از چند طواف برتر می‌دانند. در روز غدیر این عمل فضیلت بیشتری دارد. امام علی علیه السلام فرمودند: «کسی که مؤمنان را در روز غدیر تکفل کند نزد خدای متعال من ضامنش هستم که از کافر شدن و پریشان شدن در امان باشد.»