همراهی با کسی که عزیزی را از دست داده، می‌تواند سخت باشد. شاید ندانیم چه بگوییم یا چکار کنیم تا او را آرام کنیم، اما مهم‌ترین چیز، حضورمان کنار او و سپردن کارهای مراسم به تشریفات مشهد است. شنیدن حرف‌هایش و نشان دادن اینکه برایش اهمیت قائل هستیم یا پیشنهاد دادن بهترین‌های برگزاری تشریفات ترحیم مشهد و تهران برای آسان‌تر شدن فرآیند برگزاری مراسم آن عزیز رفته، می‌تواند تسکینی بزرگ باشد. گاهی اوقات، سکوت و گوش دادن همدلانه، بهترین کاری است که می‌توانیم انجام دهیم. در ادامه، کامل‌ترین چک لیست نبایدها و بایدهای مواجهه با افراد سوگوار را آورده‌ایم تا دید خوبی داشته باشید.

در ملاقات با فرد سوگوار چه نگوییم؟

بیایید با خودمان رو راست باشیم و بررسی کنیم که چه چیزهایی را نباید در ارتباط کلامی خودمان بگوییم. فرض کنید شخص سوگوار را در مسجد برای مراسم چهلم ختم دیده‌اید.

در اینجا برخی از عباراتی که بهتر است به فرد سوگوار گفته نگویید، آورده شده است:

1. عبارات کلیشه‌ای و تکراری: جملاتی مانند "زمان همه چیز را درست می‌کند"، "قوی باش"، "بهتر است که زودتر این اتفاق افتاد" و یا "خداوند بهترین‌ها را برایت می‌خواهد" ممکن است برای فرد سوگوار بی‌معنی و آزاردهنده باشد.
2. مقایسه درد خود با درد او: بیان تجربیات شخصی خود و مقایسه آن با تجربه فرد سوگوار می‌تواند او را تنهاتر کند. واقعیت این است که هر فرد غم خود را به روشی متفاوت تجربه می‌کند.
3. سرزنش یا انتقاد: حتی اگر به صورت ناخودآگاه، سرزنش کردن فرد سوگوار یا انتقاد از او و متوفی می‌تواند او را عمیق‌تر آزار دهد.
4. فشار برای فراموش کردن: گفتن اینکه باید "به زندگی ادامه دهد" یا "فراموش کند" می‌تواند باعث شود که فرد سوگوار احساس کند که احساساتش مهم نیست.
5. بی‌اهمیت جلوه دادن غم او: عباراتی مانند "این اتفاق برای همه می‌افتد" یا "بدتر از این‌ها هم هست" می‌توانند باعث شوند که فرد سوگوار احساس کند که غم او چندان اهمیت ندارد.
6. دادن نصیحت‌های غیر ضروری: تلاش برای ارائه راه حل‌های سریع و آسان برای غم و اندوه می‌تواند باعث شود که فرد سوگوار احساس کند که شما او را درک نمی‌کنید.

مواجهه با کسی که عزیزی را از دست داده، قلب هر انسانی را به درد می‌آورد. در این شرایط، کلمات شاید نتوانند تمام درد را کم کنند، اما حضورمان می‌تواند به آنها دلگرمی دهد. بعد از گذشت چند روز، بالاخره نوبت به ارتباط کلامی با این افراد می‌رسد. تا به حال فکر کرده‌اید چه کلماتی را برای صحبت کردن با آن‌ها لازم است استفاده کنید؟ در ادامه به این سوال، پاسخی کامل داده‌ایم.

در اینجا چند نکته برای مواجهه با فرد سوگوار آورده شده است:

1. به احساسات او احترام بگذارید: هر فرد سوگوار، غم خود را به روشی متفاوت تجربه می‌کند. مهم این است که به احساسات او احترام بگذاریم و قضاوتش نکنیم.
2. گوش کنید: بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که به حرف‌های او با دقت گوش کنید. بدون اینکه بخواهید نصیحت کرده یا مشکل را حل کنید، به سادگی به او اجازه دهید احساساتش را بیان کند.
3. همدلی نشان دهید: به او بگویید که از شنیدن خبر ناراحت شده‌اید و برای او متأسف هستید. از عباراتی مانند "خیلی متاسفم که این اتفاق برایت افتاده" یا "می‌دانم که چقدر برایت سخت است" استفاده کنید.
4. پیشنهاد کمک کنید: از او بپرسید که آیا کاری هست که بتوانید برایش انجام دهید. برای مثال می‌توانید برای او غذا بپزید، به خرید بروید یا در انجام کارهای روزمره به او کمک کنید.
5. از عبارات کلیشه‌ای خودداری کنید: از عباراتی مانند "زمان همه چیز را درست می‌کند" یا "قوی باش" اجتناب کنید. این جمله‌ها ممکن است فرد سوگوار را ناراحت کرده و احساس کند که شما درد او را درک نمی‌کنید.
6. به او بگویید که برایش اهمیت قائل هستید: مستقیما به او بگویید که به فکر عزیز از دست رفته هستید و برایش دعا می‌کنید.
7. اگر نمی‌دانید چه بگویید، سکوت کنید: گاهی اوقات سکوت بهترین واکنش است. حضور شما در کنار او از هر کلمه‌ای، قوی‌تر است.

نبایدهای رفتاری در ملاقات با فرد سوگوار چیست؟

1. تلاش برای کم اهمیت جلوه دادن غم و اندوه: جمله‌هایی مانند "زمان همه چیز را درست می‌کند" یا "بدتر از این‌ها هم هست" ممکن است باعث شود فرد احساس کند که درد او جدی گرفته نمی‌شود.
2. فشار برای فراموش کردن: گفتن اینکه "باید به زندگی ادامه بدهی" یا "وقت آن رسیده که فراموش کنی" می‌تواند باعث شود که فرد احساس کند که برای ابراز احساساتش تحت فشار است.
3. دادن نصیحت‌های غیر ضروری: تلاش برای ارائه راه حل‌های سریع و آسان برای غم و اندوه می‌تواند باعث شود که فرد احساس کند که شما او را درک نمی‌کنید.
4. مقایسه تجربه خود با تجربه او: گفتن اینکه "من هم چنین چیزی را تجربه کرده‌ام" و سپس شروع به مقایسه کردن، ممکن است ناخواسته باعث شود که فرد احساس کند که درد او کمتر از درد شماست.
5. سرزنش کردن یا انتقاد: حتی اگر به صورت ناخودآگاه، سرزنش کردن فرد سوگوار یا انتقاد از او و یا متوفی می‌تواند او را بیشتر آزار دهد.
6. بی‌اهمیت جلوه دادن احساسات او: عباراتی مانند "این اتفاق برای همه می‌افتد" یا "باید قوی باشی" می‌توانند باعث شوند که فرد احساس کند که احساساتش مهم نیست.
7. تلاش برای تغییر موضوع: اگر فرد سوگوار می‌خواهد در مورد متوفی صحبت کند، سعی نکنید موضوع را تغییر دهید و به او اجازه دهید آزادانه احساسات خود را بیان کند.
8. تاکید بیش از حد بر مثبت‌اندیشی: در حالی که مثبت‌اندیشی مهم است، اما فشار آوردن به فرد سوگوار برای اینکه همیشه مثبت باشد، می‌تواند باعث شود که او احساس گناه کند.

سخن آخر

کودکان کوچک هم غم از دست دادن عزیزان را عمیقاً احساس می‌کنند. آن‌ها مانند یک آینه، احساسات بزرگ‌ترهای اطرافشان را منعکس می‌کنند. پس از از دست دادن کسی که دوستش دارند، به ویژه خواهر، برادر یا والدین، به حمایت و آرامش ما بیشتر از هر زمان دیگری نیاز دارند. آن‌ها می‌خواهند بدانند که ما همیشه مراقب‌شان هستیم و امنیتشان را تأمین می‌کنیم.